زمانی که سازمان ها به سرعت به فنآوری گرایش پیدا کردند، تصور می کردند که قدرت فوق العاده رایانه، سیستم ها و بانک های اطلاعاتی پیشرفته می تواند بر کلیه مشکلات سازمانی فائق آید. بنابراین بخش های فن آوری اطلاعات مرکز فعالیت های مدیریت دانش بودند. اما وقتی خبرگی و دانش نهفته انسان ها مرکز توجه واقع شد، سایر رشته ها و بخش ها نیز به تدریج در این حوزه وارد شدند. در بدو امر به مدیریت دانش فقط از بعد فنآوری نگاه می شد و آن را یک فنآوری می پنداشتند. اما به تدریج سازمانها دریافتند که برای استفاده واقعی از مهارت کارکنان، چیزی ماورای مدیریت اطلاعات مورد نیاز است. در مقابل ابزارهای چاپی یا الکترونیکی، انسان ها در مرکز توسعه، اجرا و موفقیت دانش قرار می گیرند و همین عامل انسانی وجه تمایز مدیریت دانش از مفاهیم مشابهی چون مدیریت اطلاعات است (بلیر دی سی[۷۴]،۲۰۰۲).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
فرایند مدیریت دانش و مراحل مدیریت دانش
منظور از فرایندها در مدیریت دانش، جمع آوری و سازماندهی دانش سازمانی و بهره برداری و حفاظت از این سرمایه های دانشی است. فرایندهای مدیریت دانش در سازمان باید دارای این توانایی باشند که به طور اثر بخش و کار آمد، دانش مورد نیاز برای تحقق فرایندهای کسب و کار سازمانی را پردازش کند. تلاش برای ایجاد مدیریت دانش در سازمان با کار در واحد فن آوری اطلاعات و واحد سیستم های اطلاعاتی شروع می شود. توجه این واحدها متمرکز بر تکنولوژی مورد نیاز برای ایجاد سیستم های مدیریت دانش و نیز توجه زیاد به افراد و جنبه های فرهنگی مدیریت دانش است. اگر زیرساخت تکنولوژیک مورد نیاز برای پشتیبانی از سیستم های مدیریت دانش وجود نداشته باشد، تلاش برای مدیریت دانش، هدر دادن وقت است. همچنین اگر افراد دانش خود را به عنوان ورودی به سیستم مدیریت ندهند باز هم سیستم مدیریت دانش شکست می خورد. بنابراین سه جنبه مهم که در ایجاد سیستم مدیریت دانش باید مورد توجه قرار گیرد عبارتند از: افراد سازمان، تکنولوژی مورد نیاز و فرهنگ (لی بوویتز[۷۵]،۲۰۰۱). مدیریت دانش را میتوان فرایند ایجاد، تایید، ارائه، توزیع و کاربرد دانش دانست. این پنج عامل درحوزه مدیریت دانش برای یک سازمان زمینه آموزش، بازخور، آموزش مجدد و یا حذف آموزش را فراهم می آورد که معمولا برای ایجاد، نگهداری و احیاء قابلیت های سازمان مورد نیاز است. در جدول (۲-۲) هر کدام از این عوامل توضیح داده شده و بصورت فرایند مدیریت دانش در قالب پنج مرحله فوق نشان داده شده است (بت،۲۰۰۸). کارایانیس[۷۶] مراحل مدیریت دانش را به صورت زیر بیان نمود:
جدول (۲-۲)- مراحل مدیریت دانش از دیدگاه کارایانیس
فرایند مدیریت دانش
زیر فعالیت ها
کسب دانش
گلچین کردن، تعبیر، انتقال
انتخاب دانش
مکان یابی اصلاح انتقال
درونی سازی دانش
ارزیابی، هدف یابی، ذخیره سازی
کاربرد دانش
کنترل،سنجش،تولید،انتقال
برونی سازی دانش
هدف یابی، تولید، انتقال
مدیریت دانش بیش از همه چیز به دنبال آن است که بین افراد شاغل در یک سازمان ارتباط دانشی برقرار کند، روش های استفاده از دانش سازمانی را یاد دهد و زمینه های تبدیل دانش شخصی به دانش جمعی و بالعکس را فراهم آورد تا در نهایت نوآوری و خلاقیت را تقویت کند. این کارکرد مدیریت دانش توسط آبل اوکبرو[۷۷](۲۰۰۱) نیز مورد تاکید قرار گرفته است.
مدیریت دانش ابتدا باید به شکل های گوناگون آشکار سازی شود؛ یعنی از حالت ذهنی (نهان) به حالت عینی (عیان) تبدیل شود. سپس گرایش به دانش و استفاده از آن در بین افراد سازمان به روش های مختلف برانگیخته شود تا فرهنگ سازی شود دانش آوری موجب می شود یادگیری به عنوان یکی از وظایف اصلی سازمان و کارکنان آن تلقی می گردد. پس از درک اهمیت دانش و مزایای آن برا ی تمام افراد سازمان در سطوح مختلف باید زیر ساخت مدیریت دانش در زمینه های به اشتراک گذاری، انتقال و بکارگیری آن فراهم شود. دست اندرکاران دانش، انواع متفاوتی از فرایند دانش را به صورت مراحل زیر بیان می نمایند:
پردازش دانش
دانش خام در مرحله پردازش به صورت دانش با ارزش سازمانی در می آید. پردازش شامل ذخیره سازی، پالایش، سازماندهی، تحلیل، مقایسه، همبسته سازی، کاوش گری و یا انواع فنون می شود. این امر کمی فراتر از عنوان دهی به دانش را در بر می گیرد. باید به گونه ای باشد که دیگران بتوانند به سادگی هنگام نیاز آن را بازیابی کنند، یا آنکه از تحلیل پیچیده و پیشرفته آماری برخوردار باشد تا بتوان روابط و بینش های پنهان در آن را کشف و آشکار ساخت.
به طور مشخص و دقیق به دونوع پردازش نیاز است تا فرایند ایجاد دانش را از داده های خام سرعت بخشند:
استخراج[۷۸] : فرایند تعریف داده های هدف و گرفتن آنها از نظام های تولید و پایگاه هایی که داده ها در آن قرار دارند، استخراج نام دارد. هدف این است که فقط داده های مطلوب استخراج شوند نه تمام داده های دیگر.
مرحله استخراج و جمع آوری دانش نخستین گام در ایجاد و بهره گیری از مدیریت دانش است که طیف گسترده ای از فعالیت ها را شامل خرید دانش در بازارهای دانش، جذب افرادی که دارای دانش مورد نیاز سازمان هستند، توسعه دانش از طریق گفتگوهای علمی کارکنان با یکدیگر و بسیاری از فعالیت های مرتبط با جمع آوری دانش می شود.