۱۳۹۰
۴۳۷۵
۵۹۶۵
۴۳۹۹
–
۲۴
۱۳۹۵
۴۵۹۱
۶۱۵۵
۴۵۸۹
–
۲
۱۴۰۰
۴۸۲۵
۶۱۵۵
۴۵۸۹
–
۲۳۶
۱۴۰۵
۵۰۸۰
۶۱۵۵
۴۵۸۹
–
۴۹۱
جدول۲-۴: مقایسه منابع و مصارف در استان تهران (برحسب میلیون مترمکعب)(طرح جامع آب تهران، ۱۳۸۹).
عمده‌ترین و مهم ترین تهدید دفع غیر اصولی فاضلاب خطر آلودگی منابع آب موجود است و در این میان منابع آب زیر زمینی به عنوان ارزشمندترین ذخایر آب شیرین در معرض خطر بیشتر قرار دارند. این آب‌ها از تمام قسمت‌ها به آبهای جنوب راه پیدا می‌کنند. شیب تهران از شمال به جنوب بوده و این شیب در شمال سخت‌تر از جنوب است به گونه‌ای که در مرکز به هسته رسی برخورد می‌کند و در قسمت جنوب به صورت قنات بالا می‌آید و بر این اساس آبهای قنات با آب فاضلاب آمیخته شده و وارد آبهای شرب این مناطق می‌شود. از آنجا که هیچ تصفیه‌ای روی فاضلاب‌های شهری صورت نمی‌گیرد و چون منابع آبهای زیرزمینی همگی به هم متصل هستند ترکیبات فاضلاب‌های تهران که به طور عمده نیترات، فسفات، کلراید، کلسیم و سولفات است آب‌ها را آلوده می کنند (امیرکمالی،۱۳۸۶ ).
۲-۳-۱.تاریخچه فاضلاب تهران
اجرای طرح فاضلاب تهران هم‌زمان با شروع عملیات لوله‌کشی آب در سال‌های ۱۳۲۷ و ۱۳۲۸ مطرح شد. با اجرای شبکه توزیع آب در سال ۱۳۳۰ چگونگی ایجاد تأسیسات فاضلاب تهران به طور جدی‌تر دنبال شد، به نحوی که وزیر کشور وقت در جلسه علنی مجلس در پاسخ به نمایندگان اعلا‌م کرد طرح فاضلاب تهران به زودی شروع خواهد شد. در ادامه این گفت‌وگوها در سال ۱۳۳۶ نماینده دولت اعلا‌م کرد که با اعتبار ۳۰۰ میلیون تومان طرح فاضلاب تهران آغاز خواهد شد. در اواخر سال ۱۳۳۸ شهرداری اعلا‌م کرد، با احداث تونل‌های زیرزمینی، به زودی انشعاب فاضلاب واگذار خواهد شد. درهمان سال خبر بازنگری طرح و فروش انشعاب فاضلاب در برخی از مناطق تهران در مطبوعات انتشار یافت.
به رغم تمام این بحث‌ها و اجرای طرح فاضلاب تهران به یک راه حل عملی منجر نشد تا اینکه مطالعات مقدماتی طرح فاضلاب تهران توسط برنامه عمران سازمان ملل متحد (UNDP) و سازمان بهداشت جهانی از سال ۱۳۵۰ آغاز شد.گزارش نهایی مطالعات مرحله اول طرح در سال ۱۳۵۳ ارائه شد. طرح مشتمل بر جمع آوری فاضلاب تهران و همچنین آبهای سطحی بود. در سال ۱۳۵۵ تکمیل مطالعات مرحله اول و انجام مطالعات جمع آوری آبهای سطحی به شهرداری تهران واگذار شد. به منظور بهنگام کردن مطالعات قبلی براساس شرایط جدید، طرح بازنگری مرحله اول و انجام مطالعات مرحله دوم در سال ۱۳۶۴ به مهندسان مشاور ری‌آب واگذار شد. بازنگری طرح یادشده در سال ۱۳۶۵ تکمیل شد و به تصویب سازمان آب منطقه‌ای تهران رسید و به دنبال آن مطالعات مرحله دوم آغاز شد. با تغییر کارفرمای وقت از سازمان آب منطقه‌ای تهران به شرکت آب و فاضلاب استان تهران و با توجه به هزینه بسیار بالا‌ی اجرای طرح، اقدام‌هایی به منظور اخذ وام از بانک جهانی صورت پذیرفت که اصلا‌حات و تغییراتی در مبانی مطالعات مرحله اول را در پی داشت. به لحاظ بروز مشکلا‌ت عدیده ناشی از عدم دفع بهداشتی فاضلاب و نیاز به اجرای سریع‌تر طرح در سال ۱۳۷۲ کنترل مطالعات مرحله اول و انجام مطالعات مرحله دوم بر اساس تغییرات حاصل به مهندسان مشاور مهاب قدس واگذار شد و به دنبال آن درجلسه مورخ ۲۴/۲/۱۳۷۳ در شرکت آب و فاضلاب استان تهران، پس از بررسی مشکلا‌ت و ارزیابی نتایج مطالعات، کلیات طرح به تصویب رسید و به دنبال آن تهیه نقشه‌های اجرایی شروع شد (معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور).
۲-۳-۲.نگاهی به طرح نهایی
در اولین نگاه، هدف از اجرای طرح فاضلاب تهران را می توان افزایش دسترسی به سیستم بهداشتی دفع فاضلاب و همچنین تصفیه فاضلاب و استفاده مجدد از آن دانست. از ۱۰۰ درصد فاضلاب خانگی ۹/۹۹ درصد آب است و ۱/۰ درصد آن را موادمعدنی و آلی تشکیل می دهد. لذا با تصفیه فاضلاب ضمن کاهش بار آلودگی محیط زیست شهری منابع آب جدیدی نیز بوجود می آید که با توجه به کمبود منابع آب در حوزه این شهر و همچنین با ایجاد منابع آبی جدید در حوزه شهر تهران امکان بهبود نحوه استفاده از منابع آب بکر بوجود می آید. در حقیقت منابع آبی بکر را می توان برای استفاده هایی حیاتی همچون شرب مردم بکار برد و از منابع آبی بازیافت شده برای سایر بخش ها همچون کشاورزی ، فضای سبز ، صنعت ، تغذیه مصنوعی و … استفاده کرد. در حقیقت اجرای طرح فاضلاب در هر منطقه هدف نهایی بهبود سلامتی جامعه بصورت پایدار و کاهش بیماری های ناشی از آب را در پی خواهد داشت که از طریق دسترسی جامعه به سیستم بهداشتی و دفع فاضلاب و افزایش دسترسی به آب بهداشتی امکان پذیر خواهد بود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
اهداف طرح فاضلاب تهران را می توان در دو دسته اهداف کیفی و کمی تقسیم بندی نمود . اهداف کیفی این طرح عبارتند از :
- حفاظت از محیط زیست .
ارتقاء سطح بهداشت عمومی .
- جلوگیری از آلودگی منابع آبهای زیرزمینی به عنوان بخشی از منابع تأمین آب .
- تبدیل هزینه های سنگین درمان به هزینه های اندک پیشگیری .
- توسعه فضای سبز و تلطیف هوا و اصلاح رفتار مردم در محیط شاداب .
- جلوگیری از مصرف فاضلاب خام جهت کشاورزی که این تهدید در شرایط کنونی از قوه به فعل درآمده است .
- تبدیل آب از چرخه یکبار مصرف و مخرب به چند بار مصرف و سازنده .
- تزریق پساب به آبخوان های اطراف تهران برای تغذیه سفره آب های زیرزمینی .
