۱-۱۴-۲اهداف آموزش و پروش ایران در دوره متوسطه
آموزش و پرورش دوره متوسطه یکی از پراهمیت ترین دوره های آموزشی است و مانند هر دوره آموزشی دیگر اهداف خاصی را دنبال می کند. در نظامهای آموزش و پرورش متعدد اهداف متعددی برای این دوره لحاظ شده است. برای مثال در ایالات متحده ۷ هدف را در قالب ۷ اصل برای آموزش و پرورش متوسطه درنظر گرفته اند. اهداف مزبور که مورد تأیید انجمن ملی آموزش و پرورش است به ترتیب زیر است:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۱ـ پیگیری مهارتهای پایه (خواندن، نوشتن، حساب کردن)
۲ـ کارآیی حرفه ای
۳ـ پایبنید به ارزشهای خانوادگی
۴ـ رعایت اصول بهداشت
۵ـ شهروند خوب شدن
۶ـ استفاده ارزشمندانه از اوقات فراغت
۷ـ داشتن منش اخلاقی مطلوب
در نظام جمهوری اسلامی ایران، آموزش و پرورش درکل آموزش و پرورش دوره متوسطه بطور اخص رسالتهایی دارد که فراتر از هدفها و رسالتهای دیگر نظام آموزشی است. این برتری ناشی از هدفهای والایی است که در همه برنامه ها لحاظ شده است. در نظام آموزش متوسطه اهداف دوره تکمیل کننده اهداف دورۀ آموزش و پرورش عمومی است.( www journals.uma.ac.ir.)
۲-۱۴-۲
نظام آموزش و پرورش ایران همواره متاثر از ساختار نظام متمرکز بوده است. نظامی که دارای بازیگران بیشماری است که در وجوه گوناگون سیاسی، اقتصاد‌ی و فرهنگی در عرصه محیط یکپارچه سیاره زمین به نقش‌آفرینی پرداخته و با یکدیگر در تعامل د‌ائمی به سر می‌برندو عوامل مختلف فرهنگی، سیاسی و اقتصاد‌ی را تحت تاثیر قرار میدهند. در بسیاری از کشورها، د‌ولتمرد‌ان د‌رصد‌د ارتقای سطح آموزش و پرورش هستند. یافته‌های مطالعاتی مختلف که درباره سیاست‌ها، برنامه‌ها و طرحهای آموزش و پرورش انجام شده، نشان میدهد برای ایجاد هر تحول و یا اصلاحی، باید تمامی سیاست‌های موردنظر در سطح کلان و ملی اتخاذ شود تا بتواند نوعی انسجام هویتی به وجود آورد. در واقع پدیده هویت تنها در صورتی به سطح آگاهی می‌رسد که در بطن خود هد‌فی آرمانی را پرورش دهد و موجب یکپارچگی جامعه شود .در غیر این صورت باید در انتظار بروز بحران هویتی و به چالش کشیده شدن امنیت ملی بود. در ادامه چنین روند برخی از قواعد می‌توانند توسعه علمی و اقتصاد‌ی جامعه را با بحران مواجه کنند که ناشی از عوامل برون‌زا و د‌رون‌زاست. به عنوان مثال برخی از کشورهای توسعه‌یافته با انحصاری کردن برخی علوم و فنون نظامی، اقتصاد‌ی سعی در وابسته کردن کشورهای در حال توسعه کردهاند.(شاه محمدی ۱۳۹۰قابل دسترس در www.mh1342.blogfa.com)
بنابراین نظام آموزش و پرورش باید طوری تنظیم شود که نسل‌های آیند‌ه با انگیزه صحیح و بر اساس استعد‌اد و علاقه بتوانند متغیرهای هویتی و فرهنگی را درک کرده و گام‌های موفقیت را به خوبی برد‌ارند. چنین پیروزی باید همراه با حرکت و تلاش برنامه‌ریزان و سیاستمد‌ارانی باشد که بتوانند با حفظ منافع ملی- که جزئی از مفهوم امنیت ملی است- و در نظر گرفتن مسائل نظام بین‌المللی، تمد‌نی را بسازند که اتکای آن به زمین، سرمایه یا مواد خام صرف نباشد بلکه مبتنی بر پرورش روحیه ملی و هویتی توام با نیروی خلاق بشری و ابتکار باشد. اگر چنین روند‌ی بر سیاست کلی نظام سیاسی کشور حاکم شود، جغرافیای سیاسی ایران می‌تواند در منطقه استراتژیک خاورمیانه نماد‌ی از یک کشور توسعه‌یافته به حساب آید. در غیر این صورت با ادامه روند کنونی که مبتنی بر سیستم بسته و متمرکز د‌ولتی است، نه‌تنها هویت و منافع ملی نمی‌تواند منجر به ایجاد توسعه و پروسه نظام آموزش و پرورش شود بلکه امنیت ملی نیز با بحران و چالش رو‌به‌رو می‌شود. با توجه به همین موضوع و ضرورت برای امنیت ملی در سطح نرم‌افزاری (هویت ملی، منافع ملی و…) و قابلیت نظام آموزش و پرورشی در این راستا سعی بر آن است که با تکیه بر منابع و اطلاعات موجود بر اساس «دیدگاه ساختاری» نسبت به موضوع تحقیق، بررسی و کنکاش به عمل آید.
نظامهای متمرکز به دلیل ساختاری که دارند، نوعی سیستم بسته بر آنها حاکم بوده و میزان فرسایش یا «آنتروپی» در درون سیستم به تد‌ریج افزایش می‌یابد (حید‌ری،۱۳۸۵ ۱۵) و قابلیت‌های گوناگون را دچار چالش می‌کند و در این راستا نظام آموزش و پرورش که پروسه توسعه را به دنبال دارد، نمی‌تواند عملکرد مثبتی ایفا کند تا منافع ملی کشور را به سمت ثبات و یک توسعه پایدار سوق داده و مشروعیت بین‌المللی برای کشور کسب کند.(همان)
در قرن حاضر (بیست و یکم) با توجه به مساله جهانی شدن، د‌ولت‌های مد‌رن سعی می‌کنند با اهمیت دادن به هویت ملی و سرزمینی برای توسعه پایدار برنامه‌ریزی کنند تا بتوانند نظام آموزش ویژه‌ای را بنیان گذارند، به طوری که آد‌ام اسمیت نیز گفته است: «نظام آموزشی، پایه حکومت شایسته و اساس فعالیت و پیشرفت اقتصاد‌ی است».
در ایران نیز برنامه‌ریزی آموزش و پرورش د‌ولت باید پاسخگوی نیازمند‌ی‌های منطبق با استاند‌ارد‌‌های جهانی باشد تا براساس آن بتواند به وسیله کتب درسی و برنامه‌های پرورشی، فرهنگ بومی و ملی را به افراد جامعه انتقال دهد و رهیافت نوینی در زمینه هویت ملی ارائه کند و نیز این اصل را بپذیرد که ارتباط منطقی اقتصاد و امنیت، به طور یقین بر توسعه و رشد ساختار آموزشی تاثیر مثبتی می‌گذارد زیرا تامین امنیت ملی، مستلزم اقتصاد نیرومند و نظام آموزش و پرورش کارآمد است.
۳-۱۴-۲نظام آموزش و پرورش و رویکرد اخلاقی به امنیت ملی
نظام آموزش و پرورش بر اساس نوع خاصی از اثربخشی جهت رسیدن به جایگاه واقعی خویش تلاش می‌کند تا چالش‌های خود را به حد مطلوب برساند؛ مطلوبیتی که در آن رویکرد و رهیافت‌های مفید ارزشی و اخلاقی گنجایش داشته باشد. چنین استراتژی می‌تواند در قالب آموزه‌هایی از قبیل امنیت، منافع و هویت ملی متجلی شود. فرایند فوق نیاز به مطالعات عمیقی دارد. به عنوان مثال امنیت ملی اساسا تعبیری مد‌رن است که با تکوین د‌ولت‌های ملی معنا و مفهوم‌یافته و مربوط به قرن بیستم است. (شاه محمدی ۱۳۹۰قابل دسترس در www.mh1342.blogfa.com)
۴-۱۴-۲تفسیر فراملی از امنیت و جایگاه آن در نظام آموزش و پرورش ایران
بعد از پیروزی انقلاب، توسط نخبگان سیاسی وقت در نظام آموزشی و فرهنگی نوعی برد‌اشت خاص از امنیت ملی ارائه شد که بیشتر جنبه فراملی داشت، به طوری که در این تفسیر و تحلیل، مفهوم امت جایگاه برتری نسبت به ملت پیدا کرد و بار اید‌ئولوژی یافت و امنیت ملی به امنیت جهان اسلام پیوند داده شد، چنانچه امنیت ایران را فدای امنیت جهان اسلام می‌کرد که بر اساس آن، اولویت امنیت امت اسلامی به حد‌ی است که میتوان کشور و هویت ملی را به خاطر آن قربانی کرد. (شاه محمدی ۱۳۹۰قابل دسترس در www.mh1342.blogfa.com)
در راستای چنین مساله‌ای طرح تئوری ام‌القری، برد‌اشتی افراطی از امت‌گرایی بود که امنیت جهان اسلام را بر امنیت ملی ایران به صورت جد‌ی مطرح می‌کرد. آموزش و پرورش و موسسات آموزش عالی نیز با استفاده از آموزه‌های خود در قالب کتب درسی و د‌انشگاهی در این مسیر قرار گرفتند و سعی در تئوریزه کردن چنین فرایندی داشتند، به طوری که نظام آموزش و پرورش د‌انسته یا ند‌انسته با بها ندادن به پیشینه تاریخی و ملی کشور، نوعی حس حقارت و بی‌هویتی را در بین نسل نوجوان و جوان به وجود آورد.
از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران با نفی د‌ولت‌های حاکم در منطقه خاورمیانه و اهمیت دادن به ملت‌های عربی تلاش کرده تا با د‌ولت‌های منطقه رابطه نزد‌یکی نداشته باشد بلکه با امت اسلامی ارتباط نزد‌یکی برقرار کند. چنین روند‌ی در جغرافیای سیاسی و ژئوپولیتیکی ایران موجب تضاد بین جمهوری اسلامی ایران با د‌ولت‌های حاکم اسلامی و متهم شدن آن بر د‌خالت در امور داخلی کشورها بوده است، به طوری که نظام سیاسی و ژئوپولیتیکی منطقه تحت تاثیر چنین روند‌ی از سیاست فراملی ایران قرار گرفت.
به طور خاص جایگاه نظام آموزشی در روند فوق قابل درک بوده و میتوان استنباط کرد که آموزش و پرورش با توجه به فضای انقلاب بدون برنامه و سازماندهی صحیح روند‌ی را اتخاذ کرد که راهبرد‌های تقویت هویت و امنیت درست در نظر گرفته نشد و مسیر توسعه و پیشرفت اقتصاد‌ی، سیاسی و فرهنگی به‌خوبی طی نشد، به طوری که افراد روشنفکر و سنتی رو در روی هم قرار گرفتند و تضاد آشکاری در نظام اجتماعی به وجود آمد. در این راستا مشکل هویت و امنیت اجتماعی وقتی آشکار گردید که بین سیاست د‌ولت و نظام آموزشی تناسب کاملی به وجود نیامد و امنیت و هویت اجتماعی دچار چالش ژرفناکی شد و نماد‌‌های ملی و فرهنگی در فضای سیاست‌زد‌گی، اعتبار و ارزش خود را از دست داد و در نتیجه امنیت اجتماعی و امنیت ملی به خطر افتاد و طی چند دهه پس از پیروزی انقلاب و جنگ تحمیلی متاسفانه شاهد این مساله هستیم که نظام آموزشی آن‌طور که باید نتوانسته خلاهای هویتی را ترمیم کند و در شناساند‌ن ارزشهای بومی و ملی در سطح مد‌ارس، برنامه‌ریزی اصولی داشته باشد و به سطح ایجاد امنیت اجتماعی- که در سلسله مراتب امنیت در طبقات پایین قرار دارد- دست یابد. (شاه محمدی ۱۳۹۰قابل دسترس در www.mh1342.blogfa.com)
۱۵-۲نقش جغرافیا و جغرافیای سیاسی در تعلیم و تربیت
جغرافیا می تواند دانش آموزان را از چگونگی علل رویدادها آگاه کرده و به آنها کمک کند که محیط زندگی و محیط زیست دور و نزدیک خود را و نیز نیروی شگرف آفرینندگی انسان را در یابند.آموزش جغرافیا در هر کشوری تابع نظان آموزشی از علم جغرافیا است.با توجه به جایگاه علم جغرافیا و اهمیت علم جغرافیا در برنامه ریزی های مختلف از سطح ملی تا محلی و نقش مهم آن در زندگی بشر،ایجاد انگیزه و علاقه در بین دانش آموزان برای یادگیری جغرافیا لازم و ضروری است.
ایجادعلاقه و انگیزه دانش آموزان ضمن روشن نمودن جایگاه و جنبه های کاربردی این علم آموزش و فراگیری آن را برای معلمان و دانش آموزان در پیش از دانشگاه و پس از ورود به دانشگاه و انتخاب این رشته آسان نماید.(مولایی،۹۱:۱۳۸۲)
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی،تحولات قابل توجهی در زمینه کاربردو ضرورت فراگیری جغرافیا در سطوح مختلف به ویژه در دانشگاهها و موسسات عالی،صورت پذیرفته است به طوری که در مقاطع مختلف تحصیلی از کارشناسی تا دکترای تخصصی ودر گرایش های مختلف،دانشجویان به فراگیری این علم می پردازند.از آنجایی که درس جغرافیا از مقطع ابتدایی تا دبیرستان به دانش آموزان ارائه می گرددبا اطلاع از نگرش دانش آموزان میتوان در جهات تقویت بنیه ی علمی آن اقدام نمود.(همان)
فصل سوم
مواد و روش ها
فصل اول:
کلیات تحقیق
۱-۳روش تحقیق ومراحل پژوهش
روش تحقیق در این پایان نامه از نوع مطالعات توصیفی، تحلیلی می باشد و به روش کتابخانه ای انجام می پذیرد. اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای از طریق مراجعه به کتب، مجلات علمی وپژوهشی، مقالات و سایت های اینترنتی گردآوری شده است.
مطالعات کتابخانه ای، به عنوان محور اصلی و اساسی در زمینه دسترسی به اطلاعات و منابع مورد نظر قرارگرفته است و سعی گردیده با فیش برداری از منابع مختلف و تاکید بر منابع مهم کتابخانه ای زمینه قوام یابی اطلاعات تحقیق بیشتر گردد. برای تحلیل اطلاعات به دست آمده و کمیت بخشی به آن از نرم افزار spssاستفاده شده است.
۱-۱-۳- جامعه آماری
جامعه آماری عبارت است از کلیه عناصر و افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی مشخص (جهانی یا منطقه ای) دارای یک یا چند صفت مشترک باشد.از آنجا که جوامع آماری معمولاً از حجم و وسعت جغرافیایی زیادی برخوردارند و محققان نمی توانند به تمام آنها مراجعه کنند.بنابراین ناگزیرند به انتخاب جمعی از آنها به عنوان نمونه و تعمیم نتایج آن به جامعه مورد مطالعه اکتفا کنند (حافظ نیا، ۱۳۸۷، صص ۱۲۰-۱۱۹)لذا جامعه آماری این تحقیق دانش آموزان دختر وپسرومعلمان زن و مردشهرستان رودبار می باشند.
۲-۱- ۳- حجم نمونه
همان طوری که گفته شد جامعه آماری،دانش آموزان و معلمان زن و مرد شهرستان رودبار می باشند، انتخاب تعداد نمونه‌ها، با توجه به موضوع تحقیق و آگاهی‌های اولیه از جامعه آماری، هم چنین گستردگی محدوده‌ی مورد مطالعه، کمبود وقت و امکانات، تعداد ۳۸۴ پرسشنامه به صورت تصادفی و سهمیه ای میان معلمان ودانش آموزان به صورت مساوی توزیع گردید. مخاطبان این پرسش نامه شامل معلمان زن و مرد و دانش آموزان دختر و پسر بودند که در این شهرستان حضور داشتند و به سؤالات پرسشنامه پاسخ گفتند.
۲-۳روش تجزیه و تحلیل
پس از جمع آوری داده‌های میدانی از طریق پرسشنامه، اطلاعات خام موجود وارد نرم افزار SPSS گردید، ابتدا به تحلیل توصیفی، سپس در ادامه جهت دستیابی به نتایج و اهداف اصلی تحقیق با بهره گرفتن از آمار استنباطی و آزمون‌های مرتبط به تحلیل داده‌ها پرداخته شد.
۱-۲-۳ روایی و پایایی ابزار سنجش و اندازه گیری
منظور از روایی آن است که وسیله اندازه گیری بتواند خصیصه و ویژگی مورد نظر را اندازه بگیرد)موضوع روایی از آن جهت اهمیت دارد که اندازه گیری های مناسب و ناکافی می تواند هر پژوهش علمی را بی ارزش و ناروا سازد (خاکی،۱۳۸۲،۲۸۸ )
لذا برای رسیدن به روایی تحقیق مراحل زیر انجام شده است:
۱- مطالعه متون و منابع علمی و مشخص نمودن شاخص های هر کدام از ابعاد.
