فرمولاسیون رنگ

×

×

×

×

×

×

×

×

گستردگی، عمق زیاد و دور ازدسترس بودن دریاها و اقیانوس ها موجب شده است که این مناطق جهت دفن، پراکندن و خنثی کردن ضایعات و زباله های شهری و صنعتی حاصل از جوامع انسانی مورد استفاده قرار گیرد.
اما به مرور زمان تجمع فلزات سنگین دربافت جانوران آبزی و نهایتاً انسان موجب شده که در فعالیت ها و روش های دفع ضایعات تغییراتی حاصل گردد. این تغییرات به طور خلاصه شامل توقف و جلوگیری از دفن بعضی از ضایعات خطرناک در دریاها، اجرای فعالیت های کنترلی و حفاظتی بر نحوه تخلیه و بر طرف کردن یا کاهش مواد مضر موجود در ضایعات، پس از تخلیه در محیط های دریایی می باشد(Capuzza, 2000).
۱-۳-۱- آلودگی خلیج فارس
خلیج فارس یکی از مناطق دریایی است که به دلیل حساسیت های سیاسی و اقتصادی از دیرباز در معرض بهره برداری شدید این منطقه گردیده است. آلودگی های حاصل از فعالیت های انسانی کشورهای مجاور به طور مستقیم وارد خلیج می گردد و شدیداً محیط زیست دریایی را تحت تاثیر خود قرار می دهد. منبع عظیم آلوده کننده ی دیگر اکوسیستم در خلیج فارس نفت می باشد. حدود بیش از ۳۰% تولید نفت جهان و بیش از ۶۰% حمل و نقل نفت دنیا از طریق خلیج فارس صورت می گیرد(Reynolds, 1993).
اکتشاف، استخراج و پالایش و حمل و نقل نفت در خلیج باعث آلودگی شدید آن گردیده است. به این موارد باید آلودگی های نفتی ناشی از صدمات جنگ و سوانح بوجود آمده را نیز اضافه کرد. نفت رها شده روی سطح آب علاوه بر تاثیر مستقیم بر اکوسیستم ساحلی باعث وارد آمدن آسیب هایی به مناطق عمیق تر نیز می گردد.
در اثر آلودگی های نفتی در خلیج فارس سواحل کشورهای عربی نظیر کویت و عربستان بیشتر از سواحل ایرانی آسیب دیده اند. از میان سواحل ایرانی بوشهر و قشم بیشترین میزان آلودگی نفتی را دریافت داشته اند(حائری اردکانی،۱۳۷۶). ذرات نفت شناور نیز نهایتاً وارد رسوبات کف دریا می گردند و در آنجا نهشته می شوند. علاوه بر تاثیرات مستقیم نفت بر اکوسیستم منطقه، حریق چاه های نفتی کویت در جنگ خلیج فارس و آلودگی های ناشی از مصرف سوختهای فسیلی در ناحیه منبع عمده دیگری در آلودگی این ناحیه می باشد.
ورود حجم بسیار زیاد مواد آلوده کننده به خلیج و ارتباط محدود آن با دریاهای آزاد باعث گردیده است تا خلیج فارس به یکی از آلوده ترین محیط های دریایی جهان تبدیل گردد،که این شرایط به همراه شرایط نامساعد آب و هوایی زندگی آبزیان در این منطقه را به شدت تحت تاثیر خود قرار داده است. مجموعه عوامل جغرافیایی و آب و هوایی باعث گردیده است که ریزشهای اتمسفری عمده ترین منابع ورودی عناصر به خلیج فارس باشند. به دلیل سهولت جابجایی ابرهای دود و ذرات گرد و غبار وسعت ناحیه تحت تاثیر این آلودگی نیز بسیار بیشتر از آلودگی تحت تاثیر لکه های نفتی می باشد.
علاوه بر این جدا از آلودگیهای مستقیم نفتی، وجود پالایشگاه ها، سکوهای نفتی و مراکز نفتی متعدد در حاشیه خلیج فارس از عوامل بسیار مهم و از طرفی بسیار خطرناک از نظر آلودگی محیط زیست در خلیج فارس می باشد. تمام این عوامل به نحوی باعث ورود عناصر نادر به اتمسفر گردیده که نهایتاً منجر به ورود این عناصر به آب دریا و بالا رفتن میزان تمرکز این عناصر در آب دریا می گردد.
افزایش میزان تمرکز عناصر نادر در آب دریا بدون شک بر روی آبزیان در این محیط تاثیر می گذارد. مرجان ها نیز به عنوان یکی از آبزیان خلیج فارس تحت تاثیر این عناصر قرار گرفته و مقداری از این عناصر را جذب بافت زنده و اسکلتی خود می نمایند(حائری اردکانی، ۱۳۷۶).
۱-۴- فلزات سنگین^[۳]
طبق تعریف در جدول تناوبی به آن تعداد از عناصر که وزن اتمی بالایی داشته و در درجه حرارت اتاق خاصیت فلزی داشته و دارای وزن مخصوص بیشتر از ۴ می باشند فلز سنگین اطلاق می شود(امیدی، ۱۳۷۶). به عبارت دیگر فلزات سنگین به گروهی از عناصر فلزی اطلاق می گردد که دارای جرم اتمی بالای ۴۰ گرم و وزن مخصوص بیش از g/cm³5 هستند که تقریباً ۵ برابر چگالی آب است و فلزات با وزن مخصوص کمتر از آن بعنوان فلزات سبک طبقه بندی می شوند . به طور معمول فلزاتی که در میزان برابر یا کمتر از یک درصد ( ۱۰ میلی گرم در لیتر) در پوسته ی زمین وجود دارند به عنوان فلزات کمیاب نامیده می شوند. مثل سرب، کادمیوم، مس، روی، جیوه، نیکل و … (جلالی و آقازاده مشگی، ۱۳۸۵؛ دبیری،۱۳۷۹؛ کلارک، ۱۳۸۵).
از آنجایی که تعاریف مختلفی برای این عناصر شده و در این طبقه عناصر مختلفی قرار داده شده اند باید تنها از اصطلاح فلزات و یا شبهه فلزات استفاده نمود(امیدی، ۱۳۷۶). از عناصر شناخته شده در محیط تعداد ۸۴ فلز وجود دارد و از این جهت آلودگی فلزات متنوع می باشند. تمام فلزات برای محیط خطر آفرین نمی باشند و تنها تعداد معدودی از فلزات وجود دارند که جزء آلوده کننده های محیطی به شمار می آیند(جلالی و آقازاده مشگی، ۱۳۸۵؛ دبیری،۱۳۷۹؛ کلارک، ۱۳۸۵).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

این عناصر کمتر از یک درصد از وزن بدن موجودات زنده را تشکیل می دهند. مقدار عناصر مزبور آنقدر ناچیز است که با وجود اینکه در گذشته محققین قادر به اثبات وجود آن ها در بدن بوده اند، لکن روش های تجزیه ای دقیقی برای تعیین کمی چنین عناصری وجود نداشته است. بنابراین عناصر مزبور را به علت کمیابی در بدن، عناصر کمیاب^[۴] نامیده اند (امیدی، ۱۳۷۶).
اساسی ترین مسئله در ارتباط با فلزات سنگین عدم متابولیزه شدن آنها در بدن می باشد. فلزات سنگین همچنین می توانند در برخی موارد جایگزین دیگر املاح و مواد معدنی مورد نیاز در بدن گردند. در محیط های آبی فلزات سنگین وارد شده از پساب های صنعتی، فاضلاب ها و جو ممکن است به سرعت از ستون آب برداشته و به رسوبات ته منتقل شوند در نتیجه غلظت فلزات در رسوبات اغلب چند قدر بالاتر از بخش هایی است که در محیط آب دریا هستند(۲۰۰۸ Howaida & Ali,).
پایداری فلزات در محیط مشکلات ویژه ای را ایجاد می کند. این عناصر مانند سرب و کادمیوم به عنوان آلوده کننده های پایدار محسوب شده و از طریق فرآیندهای شیمیایی و یا زیستی در طبیعت قابل تجزیه نیستند. البته ترکیبات فلزی قابل تغییر بوده ولی فلزات نامرغوب همچنان باقی می مانند. پایداری فلزات اجازه می دهد که در فواصل قابل توجه توسط آب و حتی هوا منتقل شوند و یکی از نتایج مهم پایداری آن ها وسعت زیستی فلزات در زنجیره غذایی می باشد. فلزات ترکیبات طبیعی همه اکوسیستم های آبی هستند که طی فرآیندهای هوازدگی خاک ها و صخره ها از سنگ ها و صخره ها آزاد گردیده و توسط چرخه های بوم شناختی در محیط زیست انتشار می یابند. همچنین در اثر فعالیت های انسانی مثل کشاورزی، استخراج معادن و فعالیت های صنعتی و تخلیه فاضلاب های شهری سطوح فلزات سنگین در طبیعت افزایش می یابد و در نتیجه باعث تغییر ساختار شیمیایی و شرایط زیست محیطی اکوسیستم های آبی می گردد(Agah et al., 2008; Saei- Dehkordi et al., 2010 ).
امروزه پیشرفت های فن آوری و توسعه صنعت و افزایش کارخانجات صنعتی منجر به افزایش روز افزون پساب های صنعتی گردیده و این در حالی است که هیچگونه تمهیداتی در جهت کنترل این آلاینده ها که دارای مقادیر مختلفی از ترکیبات فلزات سنگین سمی است، در نظر گرفته نشده است. در نتیجه ی این عوامل غلظت فلزات در اکوسیستم های آبی افزایش چشمگیری پیدا نموده که اگر به همین روند ادامه یابد مشکلات عمده ای را در اکوسیستم های آبی به وجود خواهد آورد. شایان ذکر است که مهمترین عناصر اکوسیستم های آبی که سهم بیشتری در آلودگی منابع آبی دارند عناصر فلزی مس، روی، جیوه، کادمیوم و سرب می باشد که در این بین جیوه، سرب و کادمیوم از اثرات مهلکی برخوردارند(Sures et al., 1995; Romeo et al., 1999; Al- Saleh et al., 2002; Agah et al., 2008; Ganjavi et al., 2010; Saei- Dehkordi et al., 2010).
۱-۴-۱- راه های ورود فلزات
۱-۴-۱-۱- راه های ورود فلزات به دریا
‏به دلیل ورود فلزا‏ت به آب های طبیعی ناشی از فرسایش سنگهای معدنی، گرد و غبار حمل شده توسط باد، فعالیتهای آتشفشانی و آتش سوزی جنگل ها که عواملی طبیعی می باشند، ارزیابی اثرات وارد شدن فلزات به محیط زیست درنتیجه عملکرد انسان پیچیده است (کلارک، ۱۳۸۵).
۱-۴-۱-۲- ورود فلزات از طریق هوا
‏یکی ازمهمترین طرق وارد شدن فلزات به دریا از راه هواست که مقدار زیادی از این فلزات سالانه بطور طبیعی وارد دریا می شوند نظیر آلومینیم در گرد و غبار حمل شده توسط باد، ناشی از سنگ ها و شیل ها و جیوه ناشی از فعالیت های آتشفشانی و خارج شدن گاز از پوسته زمین. اما بعضی فلزات دیگر، بیشتر در نتیجه فعالیتهای انسان وارد طبیعت می شوند تا در اثر ورود طبیعی فلزاتی که به هوا وارد می شوند، ممکن است به صورت گاز(نظیر جیوه، سلنیم و ید) یا آئروسل (بیشتر فلزات دیگر) باشند (کلارک، ۱۳۸۵). (جدول ۱-۲).
جدول ۱-۲: انتشار و فلزات کم مقدار در جو سطح جهان ( برحسب هزار تن در سال). (کلارک، ۱۳۸۵).

نام فلز

منبع ورود فلزات به محیط زیست