طبق نتایج جدول­(۴-۳۰)، هوش اخلاقی دانشجویان مقطع تحصیلی ارشد با میانگین ۵۷/۳ بالاتر از میانگین هوش اخلاقی با مقطع تحصیلی کارشناسی و دکتری است اما این تفاوت از نظر آماری معنادار نمی ­باشد و فرض ادعای پژوهشگر تأیید نشد.این یافته نشان می­دهد مقطع تحصیلی در میزان هوش اخلاقی دانشجویان تأثیر گذار نیست.
طبق نتایج جدول(­۴-۳۱­)، هوش اخلاقی دانشجویان دانشکده زبان با میانگین ۶۰/۳ بالاتر از دانشکده انسانی، علوم، مهندسی و هنر است اما این تفاوت از نظر آماری معنادار نمی ­باشد و فرض ادعای پژوهشگر تأیید نشد.
فرضیه هفتم: بین سرمایه اجتماعی دانشجویان بر حسب ویژگی­های دموگرافیک (جنسیت، رشته تحصیلی، مقطع تحصیلی و دانشکده) تفاوت معناداری وجود دارد.
طبق نتایج جدول(۴-۳۲)، میانگین سرمایه اجتماعی در دانشجویان دختر نسبت به پسرها بیشتر است اما آزمون t نشان می­دهد بین سرمایه اجتماعی دانشجویان بر حسب جنسیت، تفاوت معنادار نیست در نتیجه فرض پژوهشگر پذیرفته نمی­ شود.نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش سعیدی و حسن­زاده (۱۳۸۴)، که دریافت به لحاظ جنسی تفاوت معنی دار میان سرمایه اجتماعی زنان و مردان و رضایت­مندی وجود ندارد همخوانی دارد. برخلاف این پژوهش، ایجی یامامورا (۲۰۰۹)، به این نتیجه رسید که سرمایه اجتماعی در بین زنان بر سطح سلامت تأثیر مثبت و معنی­دار دارد ولی در بین مردان این رابطه معنی­دار نیست، همخوانی ندارد.
طبق نتایج جدول(۴-۳۳)، میانگین سرمایه اجتماعی در دانشجویان در رشته انسانی با میانگین ۳۹/۳ بالاتر از میانگین در رشته­ های پایه، فنی و هنر است، اما این تفاوت معنادار نیست و فرض ادعای پژوهشگر تأیید نشد. این یافته نشان می­دهد رشته تحصیلی در میزان سرمایه اجتماعی دانشجویان تأثیر گذار نیست.
طبق نتایج جدول (۴-۳۴)، میانگین سرمایه اجتماعی در دانشجویان مقطع تحصیلی دکتری با میانگین ۴۲/۳ بالاتر از میانگین سرمایه اجتماعی در دانشجویان مقطع تحصیلی کارشناسی و ارشد است اما این تفاوت از نظر آماری معنادار نمی ­باشد و فرض ادعای پژوهشگر تأیید نشد. این یافته نشان می­دهد مقطع تحصیلی در میزان سرمایه اجتماعی دانشجویان تأثیر گذار نیست.
طبق نتایج جدول(۴-۳۵)، میانگین سرمایه اجتماعی در دانشجویان در دانشکده زبان با میانگین ۴۱/۳ بالاتر از دانشکده­ های انسانی، علوم، مهندسی و هنر است اما این تفاوت از نظر آماری معنادار نمی ­باشد و فرض ادعای پژوهشگر تأیید نشد.
فرضیه هشتم: بین مسئولیت­ پذیری دانشجویان بر حسب ویژگی­های دموگرافیک (جنسیت، رشته تحصیلی، مقطع تحصیلی و دانشکده) تفاوت معناداری وجود دارد.
طبق نتایج جدول (۴-۳۶)، میانگین مسئولیت­ پذیری دانشجویان دختر نسبت به پسرها بیشتر است و فرض ادعای پژوهشگر مبنی بر تفاوت مسئولیت­ پذیری در دانشجویان دختر و پسر، معناداراست در نتیجه فرض پژوهشگر پذیرفته می­ شود. این یافته نشان می­دهد جنسیت در میزان مسئولیت­ پذیری دانشجویان تأثیر­گذار است.
طبق نتایج جدول (۴-۳۷)،­ مسئولیت­ پذیری دانشجویان در رشته انسانی با میانگین۰۶/۴ بالاتر از میانگین دانشجویان رشته­ های پایه، فنی و هنر است و این تفاوت از نظر آماری معنادار است و فرض ادعای پژوهشگر تأیید شد. این یافته نشان می­دهد رشته تحصیلی در میزان مسئولیت­ پذیری دانشجویان تأثیر­گذار است.
طبق نتایج جدول ­­(۴-۳۹)، میانگین مسئولیت­ پذیری دانشجویان مقطع تحصیلی ارشد با میانگین ۰۲/۴ بالاتر از میانگین مسئولیت­ پذیری دانشجویان مقطع تحصیلی کارشناسی و دکتری است اما این تفاوت از نظر آماری معنادار نمی ­باشد و فرض ادعای پژوهشگر تأیید نشد. این یافته نشان می­دهد مقطع تحصیلی در میزان مسئولیت­ پذیری دانشجویان تأثیر­گذار نیست.
طبق نتایج جدول (۴-۴۰)، میانگین مسئولیت­ پذیری در دانشجویان دانشکده زبان با میانگین ۰۷/۴ بالاتر از میانگین دانشکده­ های انسانی، علوم، مهندسی و هنر است و این تفاوت از نظر آماری معنادار می­باشد و فرض ادعای پژوهشگر تأیید شد.
۵-۳- پیشنهادات کاربردی تحقیق
بر اساس نتایج تحقیق پیشنهاد می گردد:
- در برنامه ­های آموزشی دانشگاه­ها و مراکز آموزش عالی، به مقوله هوش اخلاقی و ابعاد آن توجه ویژه ای مبذول گردد، اساتید ضمن آموزش محتواهای تخصصی دروس باید به رشد و ارتقای ابعاد اخلاقی و انسانی دانشجویان نیز توجه نماید، نهادهای فرهنگی در محور دانشگاه از جمله معاونت های دانشجویی و فرهنگی برنامه های ویژه ای را در زمینه رشد و آموزش ارزش­های انسانی و اخلاقی در بین دانشجویان اجرا نمایند. لازم است جهت گیری دروسی همچون معارف اسلامی بر روی رشد و ارتقای هوش اخلاقی و پرورش روحیه مسئولیت­ پذیری دانشجویان متمرکز گردد.
- امروزه دانشگاه­ها و موسسات آموزش عالی نقشی بی­بدیل در آموزش و تربیت شهروندانی فرهیخته، مسئولیت­پذیر و دارای مهارت­ های اجتماعی دارند. بر این مبنا، این مراکز باید به آموزش و تقویت مهارت ­ها و قابلیت ­های اجتماعی و از جمله مسئولیت پذیری در عرصه های فردی و اجتماعی در میان دانشجویان بپردازند.
- ازآنجایی که دانشجویان مشتریان اصلی نظام آموزش عالی هستند، بنابراین باید دانشگاه­ها و موسسات آموزش عالی جهت آموزش و آشنایی هرچه بیشتر دانشجویان با حوزه مسئولیت­ پذیری و مؤلفه­ های تشکیل دهنده آن، دوره ها یا کلاس­های آموزشی خاصی را در قالب فعالیت­های فوق برنامه طراحی و اجرا نمایند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

- بسترسازی مناسب در دانشگاه­ها جهت انجام فعالیت­های گروهی دانشجویی و دخالت و مشارکت دادن دانشجویان در امور فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و سیاسی به صورت تشکیلاتی و سازمان یافته باعث می­ شود که دانشجویان عملاً با بسیاری از ملاحظات، الزامات و حتی محدودیت­های مرتبط با فعالیت­های جمعی و گروهی آشنا شده و توان مسئولیت­ پذیری و پاسخگویی خود را در قبال عملکرد فردی بروز دهند.
- تلاش در جهت ارتقای رفتاری و اخلاقی اساتید (به عنوان الگوهای عملی و عینی مسئولیت پذیری)، حاکم کردن یک فرهنگ کاری سالم، متعهدانه و قانونمند و بهسازی سازوکارهای اداری موجود در دانشگاه­ها می تواند تأثیر قابل ملاحظه ای بر روی رشد مسئولیت­ پذیری دانشجویان داشته باشد.
- مسئولین و برنامه ریزان تهیه و نشر کتب دانشگاهی،تلاش نمایند پژوهش گروهی را سرلوحه برنامه درسی خود قرار دهند و از این طریق به پرورش حس مسئولیت­ پذیری کمک نماید چراکه در برنامه ­های درسی رسمی دانشگاهی که عمدتاً بر روی دروس تخصصی و اصلی توجه می شود، جایگاه چندانی برای پرداختن و آموزش حوزه های مرتبط با رشد و تربیت اجتماعی و اخلاقی دانشجویان وجود ندارد و همین امر در غالب مواقع، موجب می گردد که آنها برخی از مهمترین صلاحیت­ها و قابلیت ­های اجتماعی لازم، برای زندگی اجتماعی امروزه را کسب ننمایند.
- با توجه به اینکه دانشجویان جمعیت وسیعی را تشکیل می دهند، برنامه­ ریزی و بسترسازی فرهنگی برای دانشجویان می ­تواند به بهبود زندگی در کل جامعه کمک شایانی بکند. تقویت بحثی به نام مسئولیت­ پذیری دانشجویان به استحکام و رشد ارزشها، اصول و تعهدات در جامعه و برای خود دانشجویان منجر می­ شود. از آنجا که این مهم در زندگی افراد جامعه هدف اساسی و محوری نظام اجتماعی است، لذا میزان تحقق این هدف شاخص توانمندی نظام اجتماعی به شمار می ­آید.
- به منظور تقویت سرمایه اجتماعی باید روابط را افزایش داد. جنبه اعتماد یکی از اصلی ترین عناصر سرمایه اجتماعی است که به دلیل حساسیت بالا همیشه در معرض تخریب قراردارد و عنصری است که روابط اجتماعی و سایر ابعاد سرمایه اجتماعی را تشکیل می دهد و زمینه ساز مشارکت است. به منظور افزایش اعتماد میان افراد در جامعه مورد مطالعه، می توان برنامه ­های گروهی جهت افزایش روحیه کار تیمی در میان دانشجویان اجرا کرد.
۵-۴- پیشنهادات نظری
- به دلیل گستردگی دامنه پژوهشی متغیرهای مورد نظر و اهمیت آن، به‏ پژوهشگران پیشنهاد می‏شود به بررسی تأثیر جو دانشگاه، سبک مدیریت دانشگاه، برنامه آموزشی و درسی و قوانین دانشگاه بر خود انضباطی و مسئولیت‏پذیری دانشجویان بپردازند.
-پژوهشگران می­توانند به بررسی میزان موفقیت تحصیلی دانشجویان و ارتباط آن با مسئولیت­ پذیری بپردازند.
-همچنین تأثیر دوستان و شبکه روابط فرد با همسالان در دانشگاه در زمینه مسئولیت­ پذیری می ­تواند مورد بررسی قرار گیرد.
-بهتر است این موضوع در مقاطع و پایه های دیگر تحصیلی به روش های دیگر مورد بررسی قرار گیرد.
-ابعاد هوش اخلاقی و سرمایه اجتماعی و مسئولیت­ پذیری می ­تواند به طور جداگانه و اختصاصی با سایر متغیرهای مرتبط با حوزه روانشناسی، جامعه ­شناسی، تربیتی، مذهبی و … مورد مطالعه قرار گیرد.
-پژوهشی مشابه این پژوهش علاوه بر روش کمی با روش کیفی انجام گیرد.
۵-۵- محدودیت ها
ازجمله محدودیت­هایی که در ارتباط با این تحقیق وجود داشت، محدود بودن دامنه تحقیق به دانشجویان، محدود بودن دامنه تحقیق به دانشگاه کاشان و عدم امکان تعمیم به مراکز و سازمان­های آموزشی دیگر بود. از جمله محدودیت­های دیگر تحقیق استفاده صرف از پرسشنامه ­های خودگزارش دهی برای ارزیابی متغیرها، بررسی و جمع آوری مقطعی داده ­ها و عدم همکاری برخی از دانشجویان در پاسخگویی به سئوالات پرسشنامه بود.
فهرست
منابع و ضمائم
منابع فارسی
- آراسته، حمیدرضا. (۱۳۹۰). رعایت اخلاق در دانشگاه­ها و مراکز آموزش عالی: گزینه­ای برای بهبود رفتار، فصل­نامه نشاء علم، ۱، ۲، ۳۱-۴۰٫
- آذرمهر،­ فاطمه.(۱۳۹۱). شناخت وظایف و مسئولیت پذیری: وظیفه شناسی و مسئولیت­ پذیری در قرآن و سنّت، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دانشنامه موضوعی قرآن ( آخرین بازدید ۲۱/۸/۹۱ هم اکنون قابل دسترس در سایت ).
-آشنا، مصطفی؛ مرزبان، شیرمراد ؛ تسلیمی، محمد سعید. (۱۳۸۵). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و کارآفرینی سازمانی، فرهنگ مدیریت، ۲۴، ۲۷ -۳۱٫