پوست و چرم
دامداری
جوراب بافی و عروسک بافی
جوراب و عروسک
دامداری
آهنگری و چلنگری
مصنوعات فلزی
استخراج معدن
(منبع: سازمان جهاد کشاورزی ، دفتر صنایع روستایی)
۲-۳۵-پیشینه تحقیق
در زمینه تحلیل swot صنایع دستی و اشتغال در جوامع روستایی و بالطبع آن درآمدی که از این صنعت بدست می آید و بیان استراتژی ها، مطالعات مدون و در خور توجه ای صورت نگرفته است. اما در بعضی از پژوهش ها و پایان نامه های کارشناسی ارشد در مورد صنایع دستی و تحلیل swot از زوایای دیگری مطالعاتی صورت گرفته است که می توان به موارد زیر اشاره نمود:
نوری و مهدی نسب (۱۳۸۹)، در تحقیق خود تحت عنوان “بررسی قابلیت های اکولوژیکی و توسعه گردشگری دریاچه گهر براساس مدل “SWOT به بررسی ویژگیهای اکولوژیکی این دریاچه و سپس ارائه قابلیت های توسعه گردشگری آن به منظور دستیابی به توسعه صنعت گردشگری دریاچه گهر، تعیین پتانسیلها و محدودیتها و دستیابی به استراتژی مورد نظر برای توسعه صنعت توریسم پرداختند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داده است که آستانه آسیبپذیری دریاچه به خاطر گردشگری بودن بالاست و نیازمند بازنگری و ارائه سیاستهای مناسب و استفاده از قابلیتها و توانمندیهای آن میباشد
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
مشکینی و حیدری ( ۱۳۹۰ ) در پژوهشی با عنوان ” ارزیابی توسعه گردشگری شهر زنجان با بهره گرفتن از مدل SWOT ( نمونه موردی : منطقه زنجان رود ) ” ، که در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر به انجام رسانیدند ، با بهره گرفتن از روش پیمایش ، مطالعات میدانی و تعیین نقاط قوت ، ضعف ، فرصت ها و تهدیدها به شیوه SWOT به ارائه راهبرد در جهت توسعه گردشگری منطقه زنجان رود پرداخته است. تجزیه و تحلیل ها نشان می دهد که با توجه به توان ها و استعدادهای بالقوه گردشگری منطقه ، آن می تواند به یک عامل توسعه درون زا تبدیل شود که خود نیاز به برنامه ریزی جامع برای بازنمایی نقاط قوت ، تقویت فرصت و مقابله با تهدیدات و ضعف ها را ضرورت می بخشد.
قادری و هادیانی و محمدی و ابوبکری ( ۱۳۹۰ ) پژوهشی با عنوان ” استراتژی های برنامه ریزی منطقه ای گردشگری با بهره گرفتن از تکنیک SWOT ( مطالعه موردی : شهرستان پیرانشهر ) ” ، در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت انجام دادند . در این پژوهش که به صورت توصیفی – تحلیلی بوده است ، با بهره گرفتن از تکنیک SWOT به تدوین استراتژی ها و راهبردهای ممکن جهت توسعه گردشگری در شهرستان پیرانشهر پرداخته شده است . نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که ، با توجه به استراتژی های ارائه شده جهت توسعه گردشگری در شهرستان پیرانشهر می توان با برنامه ریزی صحیح در جهت توسعه گردشگری برای ساکنان آن اشتغال ایجاد کرد و با توجه منطقه آزاد تجاری موقعیت ویژه ای را برای کشور و شهرستان و ساکنان مناطق مرزی به لحاظ اقتصادی و امنیتی به ارمغان آورد .
- حریری(۱۳۷۵) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود در مورد تأیید سرمایه گذاری در صنایع دستی روستایی بر عامل اشتغال زایی روستاییان لاهیجان توجه داشته است. وی پس از بیان مبانی نظری صنایع دستی و نقش سرمایه گذاری در جهت اشتغال زایی بخش عظیمی از جمعیت را در راستای بهبود وضع اقتصادی منطقه، تولید و بافت بامبو مطرح و به اثرات اقتصادی این صنعت در لاهیجان پرداخته است.
- ملک مطیعی(۱۳۸۸) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود نقش صنایع دستی روستایی را در توسعه گردشگری شهرستان بندر انزلی مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. وی برخورداری از شرایط جغرافیایی و اقلیمی مناسب این شهرستان برای گردشگری را مناسب توصیف نموده و تقویت گردشگری و فعال کردن این بخش را به عنوان صنعتی پویا در جهت توسعه پایدار این شهرستان ملزم دانسته، و صنایع دستی را به عنوان یک پایه اقتصادی در این منطقه برای رونق بخشیدن به این روستا یک امر ضروری معرفی کرده است.
- ثقفی(۱۳۸۹) در مقاله ای که به عنوان بررسی پیرامون صنایع کوچک و اشتغال ارائه نموده است وضع صنایع دستی شهری و صنایع دستی روستایی را با هم مقایسه کرده به این نتیجه رسیده است که صنایع دستی شهری با نظام کارفرمایی اداره می شود و این صنایع در شهر دقیقاً تابع تحولات بازار است اما در روستاها معمولاً مواد اولیه از فراورده های کشاورزی یا دامی فراهم می گردد و برای مصرف شخصی یا احیاناً فروشی ساخته می شود.
- میرکتولی و همکاران(۱۳۸۹) در پژوهشی وضعیت گردشگری روستایی و نقش آن در رونق صنایع دستی شهرستان گرگان را بررسی کردند. این طرح پژوهشی از نوع توصیفی و تحلیلی بوده است. نتایج حاصل از این طرح نشان داده که ۶/۷۶ درصد نمونه شرکت کنندگان نقش گردشگری را در توسعه صنایع دستی در حد زیاد و خیلی زیاد دانسته اند.
- آبیاره (۱۳۸۶)در تحقیق خود که با هدف معرفی جاذبه های گردشگری و تأثیر آن بر مشاغل صنایع دستی در اصفهان انجام داده، اصفهان را یکی از مهم ترین شهرهای تاریخی از دیدگاه جاذبه های جهانگردی و صنایع دستی برشمرده است. همچنین با توجه به آمار و اطلاعاتی که از طریق نهادهای مربوط به دست آورد، مشخص کرد که بین جاذبه های جهانگردی، جذب جهانگرد و افزایش اشتغال در بخش صنایع دستی ( آموزش و احداث کارگاه ) رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.
- گل محمدی(۱۳۸۹) در مطالعه ای به بررسی و شناخت مهم ترین عوامل مؤثر بر توسعه روستایی پرداخته در این تحقیق به نقش صنایع کوچک روستایی در این فرایند، گردشگری و توسعه روستایی، فناوریهای مناسب برای نواحی روستایی کشورهای جهان سوم پرداخته شده و دلایل توجه و رویکرد به صنایع دستی کوچک و فن آوری در کشورهای در حال توسعه، دلایل توجه به دانش و فناوریهای بومی در فرایند توسعه روستایی بیان شده و در نهایت نقش توسعه فناوریهای متوسط و صنایع کوچک در روستاها در توسعه فعالیتهای اقتصادی و نقش گردشگری در توسعه روستایی و بیان مزایا و محدودیتهای آن تحلیل شده است.
- مطیعی لنگرودی(۱۳۸۸) عوامل رکود صنایع دستی در نواحی شهرستان مشهد بررسی کرده است . تحلیل ها نشان داده که توان اشتغالزایی صنایع دستی در این نواحی بسیار بالاست ولی مشکلات بسیاری برای به ثمر رساندن این توان وجود دارد. مهم ترین این مشکلات که به سبب ایجاد رکود در کارآیی صنایع دستی در این نواحی شده است: کمبود سرمایه، ضعف بازار و بازاریابی برای تولید صنایع دستی، عدم ورود گردشگر به این نواحی، ضعف مهارت و آموزش شاغلان در صنایع دستی و مشکلات مربوط به محیط کار از نظر فنی و بهداشتی ذکر شده است.
- حاجیلو(۱۳۸۰) طی مطالعه ای به بررسی و شناخت صنایع دستی در روستاهای استان سمنان پرداخته است. در این تحقیق ضمن شناخت محیط طبیعی، انسانی و اقتصادی ناحیه مورد نظر، راهکارهایی را به منظور تکامل و توسعه صنایع دستی روستایی به خصوص قالی بافی در روستاهای موردنظر ارائه گردید.
نژاد جوادیپور (۱۳۸۷)، در پژوهشی که با عنوان “راهبردهای توسعۀ خدمات شهرداری های الکترونیک بر اساس تجزیه و تحلیل SWOT در شهرداری الکترونیک منطقۀ ۱۳ تهران انجام داد، عوامل استراتژیک برون سازمانی و درون سازمانی را رتبه بندی نموده و به بررسی مهمترین فرصتها، تهدیدها، نقاط قوّت و ضعفهای شهرداری منطقه، در راستای توسعۀ خدمات الکترونیک، پرداخت. محقق از طریق تعیین موقعیت استراتژیک و تدوین استراتژی، راهبردهایی در دو گروه عمده و خاص برای توسعۀ خدمات شهرداری الکترونیک در منطقۀ ۱۳ تهران، تدوین و ارائه گشته نمود.
- موسایی و رضوی الهاشم (۱۳۸۹)،در پژوهشی با عنوان “بررسی SWOT مشارکت شهروندان در امور شهری” نشان داد که مشارکت شهروندان به طور اعم در ایران و به طور اخص در تهران دارای موانع ساختاری، اجتماعی فرهنگی، سیاسی مدیریتی، حقوقی و فضایی است. تحقیق مذکور نشان داد که علیرغم موانع موجود، نقاط قوت و فرصتهای زیادی نیز جهت ایجاد و تقویت مشارکت شهروندان در امور شهری وجود داشته و از سوی دیگر ضعفها و تهدیدهای مشارکت از سوی شهروندان و مدیریت شهری، مشارکت را تحت تأثیر قرار داده است. علاوه بر نتایج فوق نتایج تحقیق نشان داده است که، هنوز ضرورت مشارکت در امور شهری از سوی مدیران شهری و شهروندان احساس نگردیده و مشارکت شهروندان عمدتاً صوری، سمبلیک و نمادین می باشد.
صادقی و همکاران (۱۳۹۱)، در پژوهشی با عنوان ارزیابی توسعه اکوتوریسم در استان کردستان با مدل استراتژیک SWOT، با بهره گرفتن از این مدل به ارزیابی توان طبیعی استان کردستان جهت توسعه اکوتوریسم پرداخته شد. نتایج حاکی از توان SWOT استراتژیک اکولوژیکی و طبیعی بالای استان جهت توسعه اکوتوریسم است و فرصتهای بسیاری جهت توسعه آن در اختیار مسئولان و مدیران بخش مزبور قرار داده است. این در حالی است که زیرساختهای بخش گردشگری و به طور ویژه اکوتوریسم به طور محسوسی با ضعفهایی مواجه است که در صورت برنامه ریزی صحیح میتوان از شدت ضعفها و تهدیدها کاسته، نقاط قوت را تثبیت و از فرصتهای موجود بیشترین بهره برداری را به عمل آورد. استراتژی نهایی توسعه توریسم استان یک استراتژی تهاجمی بر پایه تقویت نقاط قوت و استفاده از فرصتهای موجود است.
دیوید (۱۳۸۴) در بررسیهای خود به این نتیجه رسیده است در مورد شرکتهای کوچک، بزرگ، انتفاعی و غیرانتفاعی از نظر اصول، مفاهیم و ابزارهای تدوین استراتژی تفاوت چندان زیادی باهم نمیکنند. ولی با توجه به نوع و اندازه سازمانها، اجرای استراتژی بسیار متفاوت است و مدیریت در اجرای استراتژی با چنین مشکلاتی روبرواست. تعیین هدفهای سالانه، تدوین سیاستها، تخصیص منابع، تجدید نظر در پاداش و برنامه های انگیزشی، کاهش دادن مقاومتهایی که در برابر تغییرات ایجاد می شود، وفق دادن مدیران با استراتژی، تقویت فرهنگی که پشتیبان استراتژی باشد.
آنالیز SWOT ابزار حمایتی مهمی برای تصمیم گیری است و به طور متداول به عنوان یک ابزار آنالیز سیستماتیک محیط داخلی و خارجی یک سازمان استفاده می شود (۲۰۰۳.( Kangas. با شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها، سازمان می تواند استراتژی هایی بر اساس نقاط قوت تعیین کند، نقاط ضعف خود را حذف کند و از فرصتها استفاده نماید و یا از آنها برای غلبه بر تهدیدها استفاده کند. نقاط قوت و ضعف از طریق ارزیابی محیط داخلی شناسایی می شوند در حالی که فرصتها و تهدیدها به وسیله ارزیابی محیط خارجی تعیین میشوند (Dyson 2004). آنالیز SWOT مهمترین عوامل داخلی و خارجی که بر آیندهی سازمان تأثیر میگذارند به عنوان عوامل استراتژیک به طور خلاصه بیان می کند(۲۰۰۳ ( Kangas,. محیط داخلی و خارجی از متغیرهایی تشکیل شده اند که به ترتیب داخل و بیرون سازمان هستند و مدیریت سازمان هیچ گونه اثر کوتاه مدتی بر این متغیرها ندارد (Houben, 1999).
آنالیز محیطی فراگیر در تشخیص گونه های متفاوت نیروهای داخلی و خارجی که سازمان با آن ها روبروست، مهم است. از یک طرف این نیروها میتوانند شامل حرکتهای بالقوهای باشند و از طرف دیگر ممکن است محدودیتهای بالقوهای در رابطه با عملکرد سازمان یا اهداف پیشروی آن را در برگیرد(Houben, 1999).
اطلاعات بدست آمده می تواند به صورت سیستماتیک در یک ماتریس نمایش داده شود (Ulgen, 2004). ترکیبات مختلف چهار فاکتور ماتریس Dincer 2004)) می تواند در تعیین استراتژی های بلند مدت یاری رساند. هنگامی که از آنالیز SWOT به درستی استفاده شود می تواند پایه خوبی برای فرموله کردن استراتژی فراهم نماید (Kajanus, 2004).
آنالیز SWOT، ابزار تحلیلی برای تعیین اهمیت نسبی عوامل فراهم نمیکند و عموماً توانایی ارزیابی تناسب آلترناتیوهای تصمیم گیری بر اساس این عوامل را ندارد Hill, 2004)). به طور خاص SWOT شرایطی را برای تحلیل گران فراهم می کند که بتوانند عوامل را به دستههای داخلی (قوت، ضعف) و خارجی (فرصتها و تهدیدها) در رابطه با تصمیم مورد نظر تقسیم کنند و لذا آنها را قادر میسازد که فرصت ها و تهدیدها را با نقاط قوت و ضعف مقایسه کنند (Shrestha, 2004). در هر صورت نتیجه آنالیز SWOT اغلب به صورت یک لیست یا بررسی کیفی ناقص عوامل داخلی و خارجی است (Kangas, 1999) به همین علت آنالیز SWOT نمیتواند به طور جامع فرایند تصمیم گیری استراتژیک را ارزیابی کند( Hill, 2004).
اخیرا مطالعاتی جهت بهبود روشهای برنامه ریزی استراتژیک از جمله نقاط قوت، نقاط ضعف، تهدیدها و فرصتها صورت گرفته است.
زمانی و همکارن(۱۳۸۹)، در پژوهش خود تحت عنوان “بررسی نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت های فرآروی مدارس هوشمند” به بررسی موارد فرآروی مذکور در ۴ دبیرستان هوشمند تهران (دولتی و غیرانتفاعی) پرداختند. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که، با وجود نقاط قوت و فرصت در این مدارس، نقاط ضعف و تهدیدهایی نیز وجود دارد. در این تحقیق به بررسی مهمترین عوامل مرتبط با نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت از جمله بالا بردن سواد رایانه ای واطلاعاتی دانش آموزان و دبیران، تغییر نقش معلم محوری به تسهیل کنندگی ، نبود ساختار و فرهنگ مناسب برای پیاده سازی و بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش پرداختند.
صالحی و قربانی (۱۳۸۸)، در پژوهش خود تحت عنوان “بررسی میزان کاربرد ماتریس SWOT در عملکرد مدیران واحدهای بیمارستانی خدمات درمانی استان مازندران” به بررسی ابعاد و شاخصهای مورد نیاز ماتریس SWOT میزان اهمیت و اولویت بکارگیری هر یک از شاخصهای موثر پرداختند. نتایج حاصل از تحقیق فوق نشان داد که، در بین چهار بُعد مستتر در سازمان مدل SWOT، نقاط ضعف نقش موثری در وضعیت سازمان داشته و نیاز به توجه و تمرکز بیشتری دارد. با توجه به نتایج حاصل از تحقیق پیشنهاد گردید، نظرات و پیشنهادات کارکنان سازمان مورد استفاده عملی قرار گرفته و تغییرات در قوانین، مقررات و ساختارها به صورت تدریجی در سازمان اعمال گردد. همچنین جهت دستیابی به اهداف سازمانی، مدیران از شیوه رهبری نفوذ بهره گیری نموده و نظارت و ارزشیابی پرسنل بصورت منطقی و متکی بر اصول علمی صورت گیرد.
رستمی (۱۳۹۱)، در پایان نامه خود تحت عنوان “بررسی موانع اجرای استراتژی سازمانی و ارائه راهکارهای اجرایی در شرکتها و اتحادیه های تعاونی و روستایی استان گیلان” به بررسی موانع اجرایی از جمله عدم انتقال استراتژی ها به سطوح سازمان، عدم همسویی کارکنان با استراتژیها، عدم تعهد مدیریت و عدم تخصیص بهبهنه منابع در شرکتها و اتحادیه های تعاونی و روستایی استان گیلان پرداخت. نتایج بدست آمده از تحقیق فوق پس از بررسی موانع اجرای استراتژی های سازمانی و اولویت بندی عوامل چهارگانه مورد بررسی نشان داد که عدم تعهد مدیریت ارشد در قبال اجرای استراتژی بیشترین تاثیر را داشته و عدم تخصیص بهینه منابع در رتبه دوم و عدم همسویی کارکنان در ایجاد موانع اجرایی استراتژی سازمانی در مرتبه سوم قرار دارد و در نهایت عدم انتقال استراتژی بین سطوح پایین سازمانی تاثیر گذاری کمتری نسبت به سایر عوامل دارد. در ادامه پیشنهاداتی به منظور کاهش و حذف موانع چهارگانه ذکر شده، از جمله: استمرار اجرای استراتژی های تدوین شده توسط مدیریت، استفاده از موقعیت و نقش مدیران در بهره گیری و اجرای استراتژی ها در سازمان، استفاده از ابزارهای مالی نظیر ترازنامه و گزارشات مالی در ارزیابی استفاده از استراتژی ها، به اشتراک گذاشتن تجربه های موفق و در اختیار قراردادن آن در سطح سازمان توسط مدیران، قدردانی از صاحبان اندیشه و افراد ریسک پذیر در سازمان و ارتقای مشارک کارکنان در تصمیم گیری های سازمانی ارائه گردید.
جمع بندی فصل دوم:
در فصل دوم ابتدا به برنامه ریزی استراتژیک ، فرایند برنامه ریزی استراتژیک،انواع مدل های برنامه ریزی، مبتکرین و سازندگان آن،مزایا و معایب هر یک ،تدوین ارکان جهت ساز ( ماموریت، چشم انداز، ارزش ها ) ، شناخت و تحلیل محیط داخلی/خارجی ، تدوین و طراحی استراتژی ، مدل تحلیل SWOT که منجر به استخراج استراتژی های SO،ST،WO،WT میشود بیان گردید و در ادامه فصل دوم به تعریف صنایع دستی،تاریخچه آن در جهان و ایران،مزیت های نسبی صنایع دستی ایران،تحلیل صنایع دستی ایران، گیلان وماسوله و حجم مبادلات سالانه آن ومیزان ارز آوری و تاریخچه تشکیل سازمان میراث فرهنگی و تعداد شاغلین در صنایع دستی ایران و گیلان و ماسوله وبررسی ویژگیهای اجتماعی و شغلی و اقتصادی اقامتی و توریستی و وضعیت پذیرش توریست در ماسوله و پرداخته شدودر نهایت و سرانجام به تاریخچه پژوهش های صورت گرفته در داخل و خارج پرداخته شد.
فصل سّوم:
مواد و روش ها
۳-۱- مقدّمه
دستیابی به هدفهای علمی یا شناخت علمی میّسر نخواهد بود مگر زمانی که با روش شناسی درست صورت پذیرد. به اعتبار دیگر تحقیق از حیث روش است که اعتبار مییابد نه موضوع تحقیق. پژوهشگر باید توجّه داشته باشد که اعتبار دستاوردهای تحقیق تحت تأثیر روشی است که برای تحقیق خود برگزیده است.(خاکی،۱۳۸۴)
پژوهشگر پس از ارائه مبانی نظری و ادبیّات تحقیق بر اساس اهداف و ماهیت موضوع تحقیق و امکانات اجرایی اقدام به تعیین روش انجام تحقیق مینماید. روشها و آزمونها ابزاری در دست محقق جهت بررسی داده ها و فرضیه های مطرح شده در جهت رسیدن به اهداف تحقیق می باشند.(خاکی،۱۳۸۴)