نمره وضعیت بدنی

در گذشته از وزن بدن برای سنجش وضعیت بدنی گاوها استفاده میشد، این صفت به تنهایی شاخص مناسبی از ذخایر بدنی نیست، زیرا تحت تاثیر عواملی نظیر تعداد زایش، مرحله شیردهی، اندازه اسکلت بدن، آبستنی، نژاد و مهمتر از همه محتوای دستگاه گوارش قرار میگیرد [۱۹]. وضعیت بدنی اولین بار توسط مورای [۹۹] به صورت نسبت چربی به ترکیبات غیر چربی در بدن یک حیوان زنده تعریف شد. اندازه گیری وضعیت بدن با این سیستم به دلیل نیاز به کشتار، مشکل و پرهزینه بود. بنابراین چندین سیستم برای ارزیابی ظاهری وضعیت بدنی گاوها اختصاص داده شد که اولین بار برای گاوهای گوشتی به کار برده شد [۸۸]. این سیستم شامل لمس زایده های ستون فقرات ، کمر و همچنین ناحیه ابتدای دم بود. در سال ۱۹۸۲ این سیستم برای گاوهای شیری براساس نمره دهی یک درجه بندی یک تا پنج انجام شد. در این سیستم نمره ۱ گاو بسیار لاغر و نمره ۵ گاو بسیار چاق بود [۱۳۴]. از مشکلات این سیستم نمرهدهی نیاز به مهار و لمس حیوان بود که در گلههای بزرگ انجام نمیشد. بنابراین در سال ۱۹۸۹ یک روش برای ارزیابی وضعیت بدن درگاو شیری ابداع شد، که فرد ارزیاب با در نظر گرفتن سه ناحیه شامل کمر، لگن و ابتدای دم می توانست به صورت دیداری و بدون نیاز به لمس بدن، گاو شیری را ارزیابی کند [۵۰]. این روش امروزه نیز استفاده میشود. نمره وضعیت بدنی به طور مستقل از وزن بدن و اندازه بدن محاسبه میشود، بنابراین برآورد صحیحی از چربی بدن میباشد. نمره وضعیت بدنی در زمان زایش میزان ذخایر بافت چربی بدن است که میتواند پیش سازی برای چربی شیر باشد [۱۲۰]. در گاوهای هلشتاین- فریزین ارتباط ژنتیکی بین تولید شیر و نمره وضعیت بدنی، همچنین بین تولید شیر و سلامتی وجود دارد. بنابراین انتخاب ژنتیکی برای افزایش تولید شیر، منجر به داشتن نمره وضعیت بدنی پایینتر در طولانی مدت و افزایش احتمال بروز بیماری میشود [۱۰۸].
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

تعیین نمره وضعیت بدنی با روش اولتراسونیک

به دلیل همبستگی بالای چربی زیرپوستی با کل چربی بدن، ضخامت چربی زیرپوستی شاخص مناسبی برای چربی ذخیره ای بدن محسوب میشود [۳۲]. استفاده از سونوگرافی به صورت یک جایگزین یا تایید نمره وضعیت بدنی نشان داده شده است [۱۱۴]. در یک تحقیق چربی زیرپوستی در گاوهای هلشتاین در شش ناحیه (ناحیه راست کمری، ناحیه چپ کمری، خاصره راست، خاصره چپ، بالای راست دم و بالای چپ دم ) اندازه گیری شد. هر یک از شش ناحیه مورد نظر، همبستگی متفاوتی با نمره وضعیت بدنی داشت (بین ۳۵/۰ تا ۶۵/۰) [۴۴]. همچنین اندازه گیری چربی زیرپوستی با روش اولتراسونیک برای تعیین نمره وضعیت بدنی، در بالای دنده ۱۲ و بین استخوان هیپ و پین در سیستم نیوزلندی توسط مک دونالد استفاده شد و ضریب همبستگی ۶۹/۰ برای دنده ۱۲ و ۸۲/۰ برای ضخامت چربی بین هیپ و پین محاسبه شد. بنابراین مناسب ترین ناحیه برای اندازه گیری ضخامت چربی بین هیپ وپین پیشنهاد شد [۹۰]. همچنین ضریب همبستگی بین نمره وضعیت بدنی و ضخامت چربی پشت بین ۸۲/۰ تا ۹۵/۰ محاسبه شد [۱۱و۱۱۴]. اسکرودر و استافنبیل کل ناحیه پشتی ستون فقرات را بررسی کردند و ناحیه ساکرال را به عنوان مناسبترین محل برای اندازه گیری ضخامت چربی پشت پیشنهاد کردند. چون این ناحیه بیشترین میزان بافت چربی در ناحیه پشتی را دارد و همبستگی بالایی (۹/۰) با کل محتوای چربی بدن دارد. همچنین در یک موقعیت ساده و قابل دسترس جهت بررسی قرار گرفتهاست [۱۱۴]. دومک و همکاران در سال ۱۹۹۵ نواحی ابتدای دم، کمر و بالای استخوان ران را برای اندازه گیری ضخامت چربی پشت بررسی کردند و مناسب ترین ناحیه را در در خط وسط بین هیپ و پین توصیه نمودند. آنها همبستگی بالایی(۸۶/۰) بین پهلوهای چپ و راست پیدا کردند، بنابراین پیشنهاد کردند که فقط یک سمت گاو برای ارزیابی ضخامت چربی پشت کافی است [۴۴].
جدول ‏۲-۱ ارتباط نمره وضعیت بدنی، ضخامت چربی پشت و کل محتوای چربی بدن با وضعیت حیوان [۱۱۴].