- نوسان قیمت
- الگوی مصرف(دیوید، ۱۹۹۹).
ب. عوامل اجتماعی و فرهنگی
با توجه به تغییرات اجتماعی قابل توجه در عصر اطلاعات، انتظارات اجتماعی رو به گسترش بوده و نیاز به پاسخگویی مناسب و به موقع را می طلبد(احمدی، ۱۳۷۷).
این عوامل در برگیرنده باورها، اعتقادات، ارزشها و سبک زندگی کسانی که در محیط خارج سازمان می باشند و از محیط فرهنگی، جمعیت شناختی، مذهبی و قومی سرچشمه گرفته است(اعرابی و همکاران، ۱۳۸۶).
تغییرات عوامل اجتماعی، فرهنگی، بوم شناسی و محیطی می تواند اثرات عمده ای در محصولات، خدمات، بازارها و مشتریان بگذارد. تهدیدها و فرصت های ناشی از تغییر در عوامل اجتماعی، فرهنگی، ترکیب جمعیت و محیط توانسته است سازمان های کوچک، بزرگ، انتفاعی و غیرانتفاعی را به چالش بطلید و این تغییرات با سرعتی سرسام آور صورت می گیرد(دیوید، ۱۹۹۹).
در زیر تعدادی از متغیرهای مهم اجتماعی و فرهنگی که موجب پیدایش فرصت ها یا تهدیداتی برای سازمان ها می شوند، ارائه شده است که به منظور تهیه سوالات می تواند کمک خوبی باشد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
- نرخ رشد جمعیت
- باورها و ارزشهای حاکم بر زندگی
- مراکز تحقیقاتی و اطلاعاتی کشور
- سطح تخصصی و مهارت نیروی انسانی در سطوح مختلف(احمدی، ۱۳۷۷).
- نگرش درباره کیفیت محصول
- نگرش درباره ارائه خدمات به مشتری
- هدر ندادن انرژی
- کنترل دستگاه های آلوده کننده محیط(دیوید، ۱۹۹۹).
پ. عوامل سیاسی، دولتی و قانونی
از عوامل بسیار مهم تاثیر گذار بر کسب و کار می باشد و مربوط به محیطی است که سازمان در آن فعالیت می کند(اعرابی و همکاران، ۱۳۸۶).
پیش بینی ها و تحلیل های سیاسی معمولاً براساس اطلاعات کیفی است و کمتر مبتنی بر اطلاعات کمی، در نتیجه درصد اعتماد و اتکای به آنها کمتر است. تاثیرات عوامل سیاسی بر فعالیت های اقتصادی، اجتماعی گاه بسیار زیاد می شود. بنابراین از نظر اهمیت کمتر از سایر عوامل محیطی نبوده و لازم است که میزان ریسک و ثبات سیاسی کاملاً ارزیابی گردد. در این ارتباط برخی از عوامل پیشنهادی می تواند به شرح ذیل باشد.
- سیاست ها، بخشنامه ها و دستورالعمل های دولت
- میزان ثبات سیاسی
- قانون کار و مشکلات کارگری(احمدی، ۱۳۷۷).
- قوانین حفظ محیط زیست
- میزان یارانه های دولت
- تغییر در سیاست های پولی و مالی دولت(دیوید، ۱۹۹۹).
ت. فن آوری
خلاقیت و نوآوری های تکنولوژی معمولاً باعث افزایش توان رقابتی و مزیت های شرکت می گردد. برای حفظ و استمرار موقعیت تکنولوژیکی لازم است که نوآوری ها نیز استمرار داشته و مرتب محصولات بهبود یابند. از این جهت تکنولوژی و عوامل مربوط به آن در تعیین استراتژی نقش مهمی را ایفا می نمایند (احمدی، ۱۳۷۷).
نیروهای فنی، نمونه هایی از فرصت ها و تهدیداتی می باشند که سازمان ها هنگام تدوین استراتژی ها باید آنها را مورد توجه قرار دهند. پیشرفت های فن آوری می توانند بر محصولات، خدمات، بازارها، سازمان های عرضه کننده مواد اولیه، توزیع کنندگان، شرکت های رقیب، مشتریان، فرایندهای تولید، روش های بازاریابی بر موضع یا پایگاه رقابتی اثرات شدید بگذارند(دیوید، ۱۹۹۹).
برخی از عوامل برای تحلیل وضعیت تکنولوژی در ادامه بیان شده است.
- بررسی تکنولوژی موجود شرکت
- تاثیر تکنولوژی های خارج از مجموعه بر سازمان
- بررسی وجود نوآوری در شرکت(احمدی، ۱۳۷۷)
- سرعت تغییر تکنولوژی
- ساختار تکنولوژی و ویژگیهای آن
- بهبود عملکرد از طریق اتوماسیون اداری
- چگونگی انتقال تکنولوژی(اعرابی و همکاران، ۱۳۸۶).
ث. رقبا و رقابت
بخش عمده ای از بررسی عوامل محیط همانا شناسایی شرکت های رقیب و تعیین نقاط قوت، ضعف، توانایی ها، فرصت ها، تهدیدات، هدف های بلندمدت و استراتژی هاست. گردآوری و ارزیابی اطلاعات مربوط به شرکت های رقیب در امر تدوین استراتژی ها نقشی حیاتی دارد(دیوید، ۱۹۹۹).
بدیهی است در یک محیط رقابتی وضعیت رقبا از مهمترین عواملی هستند که باید مد نظر قرار گرفته و تحلیل گردد. شناخت نوع نظام رقابتی و رقبای موجود و محتمل از جمله اقداماتی است که در تعیین استراتژی نقش بسزائی را دارد. بدین منظور عوامل زیر می تواند راه گشا باشد(احمدی، ۱۳۷۷).
- رشد آهسته صنعت
- بالا بودن تعداد رقیبان
- بالا بودن موانع خروج
- بالا بودن هزینه های ثابت
- فقدان تنوع محصولات(اعرابی و همکاران، ۱۳۸۶)
- شناسایی رقبای اصلی
- شناسایی محصولات جایگزین در این صنعت
- مشخص کردن نقاط قوت و ضعف رقبا(احمدی، ۱۳۷۷).