به منظور سنجش نگرانی های زیست محیطی مراجعه کنندگان، سوالی بصورت ” یکی از دغدغه های من حفظ محیط زیست است (مانند مصرف بی‌رویه کاغذ و ….)” در نظر گرفته شد که میانگین پاسخ به آن برابر ۳.۹۱ با انحراف معیار ۰.۸۹ بدست آمد.
به منظور سنجش وقت شناسی مراجعه کنندگان، سوالی بصورت ” یکی از دغدغه های من استفاده مفید از زمان است. ” در نظر گرفته شد که میانگین پاسخ به آن برابر ۴.۲۰ با انحراف معیار ۰.۹۴ می باشد.
۵-۲-۳- نتایج آمار استنباطی
نتایج تحلیل فرضیه های تحقیق نشان داد، نگرش نسبت به استفاده از خدمات گمرک الکترونیک به میزان ۰.۳۰ (t=3.42) با تمایل به استفاده از این خدمات توسط مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان رابطه دارد. همچنین سایر نتایج نشان دادند که سودمندی ادراک شده از این خدمات به میزان ۰.۳۴ (t=4.73) با نگرش به استفاده و به میزان ۰.۲۳ (t=2.93) با تمایل به استفاده از خدمات گمرک الکترونیک مرتبط است. در این بین نتایج نشان دادند سهولت ادراک شده نیز به میزان ۰.۳۱ (t=1.98) با نگرش به استفاده، به میزان ۰.۲۱ (t=3.63) با سودمندی ادراک شده و به میزان ۰.۲۳ (t=1.98) با اعتماد مشتریان رابطه دارد. بررسی تاثیر متغیر اعتماد نیز نشان داد که اعتماد مشتریان به استفاده از خدمات گمرک الکترونیک به میزان ۰.۴۰ (t=2.42) با سودمندی ادراک شده، به میزان ۰.۳۰ (t=2.54) با نگرش و به میزان ۰.۵۸ (t=3.01) با تمایل به استفاده مراجعه کنندگان رابطه دارد. همچنین، سایر نتایج نشان دادند که وقت شناسی می تواند یک نقش تعدیل کننده در ارتباط بین سودمندی ادراک شده و تمایل به استفاده از خدمات ویک نقش تعدیل کننده دیگردر ارتباط بین نگرش و تمایل به استفاده از خدمات داشته باشد.همچنین نگرانی های زیست محیطی نیز می تواند یک نقش تعدیل کننده در ارتباط بین اعتماد و تمایل به استفاده از خدمات داشته باشد. از نتایج بالا می توان چنان استنباط نمود که:
اولا῎، سودمندی ادراک شده بعنوان مهم ترین ادراک شهروندان مشخص شد که در اتخاذ خدمات الکترونیک، هم بر نگرش (به طور مستقیم) و قصد استفاده (مستقیم و غیر مستقیم) تاثیر می گذارد. به نظر می رسد که منافع درک شده حاصل از کاربرد آنها مانند سایر خدمات فناوری محور، دلیل اصلی شهروندان برای اتخاذ خدمات الکترونیک است. مدیران مسئول ارائه آنلاین خدمات عمومی باید در نظر داشته باشند که کاربران بالقوه باید سودمندی این خدمات را درک کنند تا از آنها استفاده کنند. نتایج تاثیر سودمندی ادراک شده بر نگرش همراستا با تحقیقات سو و هان[۱۲۱] (۲۰۰۲) (t=4.12, ?=۰.۳۲)، چن و تان[۱۲۲] (۲۰۰۴) (t=3.47, ?=۰.۲۴)، گفن[۱۲۳] (۲۰۰۴) (t=3.19, ?=۰.۲۸)، یو و همکاران[۱۲۴] (۲۰۰۵) (t=7.11, ?=۰.۵۴)، چو[۱۲۵] (۲۰۰۶) (t=4.41, ?=۰.۳۲)، رد و لوی[۱۲۶] (۲۰۰۸) (t=2.63, ?=۰.۲۱)، پالویا[۱۲۷] (۲۰۰۹) (t=3.52, ?=۰.۲۹)، لرنزو و همکاران[۱۲۸] (۲۰۱۱) (t=2.11, ?=۰.۱۴۷)، وو و چن[۱۲۹] (۲۰۰۵) (t=6.35, ?=۰.۴۶)، هانگ و همکاران[۱۳۰] (۲۰۰۶) (t=5.63, ?=۰.۴۰) و نتایج تاثیر سودمندی ادراک شده بر قصد استفاده همراستا با تحقیقات سو و هان (۲۰۰۲) (t=2.65, ?=۰.۱۷)، گفن و استراپت (۲۰۰۳) (t=3.21, ?=۰.۲۶)، گفن و همکاران (۲۰۰۳) (t=3.89, ?=۰.۲۹)، پاولو (۲۰۰۳) (t=4.14, ?=۰.۳۰)، ون در هجدن و همکاران (۲۰۰۳) (t=4.74, ?=۰.۳۹)، چن و تان (۲۰۰۴) (t=6.15, ?=۰.۴۹)، گفن (۲۰۰۴) (t=1.99, ?=۰.۱۳)، یو و همکاران (۲۰۰۵) (t=2.74, ?=۰.۱۷)، وانگ و ونباسات (۲۰۰۵) (t=2.63, ?=۰.۱۷)، چو (۲۰۰۶) (t=4.12, ?=۰.۲۸)، مک کلوزکی (۲۰۰۶) (t=5.19, ?=۰.۳۵)، رد و لوی (۲۰۰۸) (t=3.33, ?=۰.۲۸)، پالویا (۲۰۰۹) (t=3.69, ?=۰.۲۳)، لی و یه (۲۰۱۰) (t=4.75, ?=۰.۴۱)، و لرنزو و همکاران (۲۰۱۱) (t=3.25, ?=۰.۲۹) است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
دوم، اعتماد تحت تاثیر سهولت ادراک شده قرار داشته و مستقیماً بر سودمندی ادراک شده تاثیر می گذارد. این یافته بواسطه موارد زیر به ادبیات قبلی کمک می کند: (۱) تایید می‌کند که گنجاندن اعتماد در مدل پذیرش فناوری اطلاعات، در زمینه آنلاین مرتبط است، و (۲) نشان می دهد که روش تلفیق اعتماد در مدل پذیرش فناوری اطلاعات مناسب ترین راه است. در واقع، چندین اثر پیش از این به طُرُق مختلف (عمدتاً میانجیگری جزئی و اثر مستقیم اعتماد بر اتخاذ را پیشنهاد می دهند) اعتماد را در مدل پذیرش فناوری اطلاعات تلفیق کرده اند، بنابراین نیاز نظری جهتِ مقایسۀ این پیشنهاد با سایر ویژگی های ممکن وجود داشت. همچنین، نتایج نشان می دهند که اعتماد بواسطۀ آثار مستقیم قابل توجه و قوی بر نگرش و قصد استفاده ، کاملاً به چارچوب مدل پذیرش فناوری اطلاعات متصل است. همانطور که پیش از این استدلال شده است احتمالاً این نقشِ یکپارچه اعتماد در مدل پذیرش فناوری اطلاعات می تواند برای سایر محصولات / خدمات مرتبط با عدم قطعیت، بویژه موارد مبتنی بر فناوری قابل اجراء باشد. همچنین، مدیران خدمات الکترونیک که بر مفاهیم عملی تمرکز دارند، باید اهمیت اعتماد شهروندان نسبت به ارائه این خدمات را مد نظر قرار دهند. خدمات الکترونیکی باید قویاً ویژگی های محیط آنلاین را در نظر داشته و از یک سیستم کیفیت قابل اعتماد مدیریت خدمات (کوربیت و همکاران، ۲۰۰۳) همراه با روش های دیگر بهبود دهندۀ ادراک شهروندان از یک خدمت قابل اعتماد الکترونیک (یعنی، ترویج قابلیت اطمینان دولت الکترونیک در رسانه ها؛ ارائه ترکیبی از دفتر با دفتر فیزیکی توسط تصاویر، اَشکال مشابه، و غیره) استفاده کنند. نتایج تاثیر اعتماد بر سودمندی ادراک شده همراستا با تحقیقات یو و همکاران (۲۰۰۵) (t=7.39, ?=۰.۶۳)، وانگ و ونباسات (۲۰۰۵) (t=4.10, ?=۰.۳۸)، مک کلوزکی (۲۰۰۶) (t=4.19, ?=۰.۳۳)، رد و لوی (۲۰۰۸) (t=3.96, ?=۰.۳۰)، پالویا (۲۰۰۹) (t=2.99, ?=۰.۱۹)، لی و یه (۲۰۱۰) (t=3.74, ?=۰.۲۳)، و لرنزو و همکاران (۲۰۱۱) (t=6.32, ?=۰.۵۳)، همچنین نتایج تاثیر اعتماد بر نگرش نسبت به استفاده همراستا با تحقیقات چو (۲۰۰۶) (t=6.04, ?=۰.۵۶)، رد و لوی (۲۰۰۸) (t=2.68, ?=۰.۲۰)، و نتایج تاثیر اعتماد بر قصد استفاده همراستا با تحقیقات سو و هان (۲۰۰۲) (t=3.63, ?=۰.۳۰)، گفن و استراپت (۲۰۰۳) (t=3.91, ?=۰.۲۸)، گفن و همکاران (۲۰۰۳) (t=4.66, ?=۰.۳۷)، پاولو (۲۰۰۳) (t=3.99, ?=۰.۳۳)، مک کلوزکی (۲۰۰۶) (t=5.36, ?=۰.۳۹)، و رد و لوی (۲۰۰۸) (t=2.21, ?=۰.۱۸) است.
سوم، سهولت ادراک شده بواسطۀ آثار متعدد بر متغیرهای کلیدی نظیر سودمندی ادراک شده، نگرش و اعتماد بعنوان متغیر مؤثر بر فرایند اتخاذ،تائید می شود. مادامی که شهروندان درک می کنند که استفاده از خدمات الکترونیک عاری از هرگونه تلاش است (راحت است)، نگرش و سودمندی ادراک شده و همچنین اعتمادشان به خدمت الکترونیک افزایش می یابد. سهولت ادراک شده بیشتر ممکن است موجب ایجاد فضای مطلوب تر هنگام استفاده از خدمات شود (کاسالو و همکاران، ۲۰۰۷) و باید نشانه نگرانی گمرک در مورد نیازهای شهروندان خود باشد.بنابراین، نباید نقش اولیه سهولت ادراک شده در توسعه خدمات الکترونیک را نادیده گرفته و سهولت استفاده باید همچنان یک اولویت در طراحی این خدمات باشد. از اینرو، شرح خدمات الکترونیک بر اساس دانش و شرایط کاربران از جمله مسئولیت های گمرک در زمینه تجربه اینترنت است که کاربرد این خدمات را برای طیف گسترده ای از شهروندان آسان می کند. نتایج تاثیر اثر سهولت ادراک شده بر سودمندی ادراک شده همراستا با تحقیقات ون در یو و همکاران (۲۰۰۵) (t=2.63, ?=۰.۲۰)، وانگ و ونباسات (۲۰۰۵) (t=3.15, ?=۰.۲۶)، چو (۲۰۰۶) (t=7.18, ?=۰.۶۳)، مک کلوزکی (۲۰۰۶) (t=4.12, ?=۰.۳۱)، رد و لوی (۲۰۰۸) (t=3.36, ?=۰.۲۵)، پالویا (۲۰۰۹) (t=2.98, ?=۰.۲۳)، لی و یه (۲۰۱۰) (t=4.15, ?=۰.۲۸)، و لرنزو و همکاران (۲۰۱۱) (t=5.28, ?=۰.۴۲)، نتیجه تاثیر سهولت ادراک شده بر اعتماد همراستا با تحقیقات وانگ و همکاران (۲۰۰۵) (t=5.84, ?=۰.۳۹)، لی و یه (۲۰۱۰) (t=3.99, ?=۰.۲۷) و نتایج اثر سهولت ادراک شده بر نگرش به استفاده همراستا با تحقیقات سو و هان (۲۰۰۲) (t=3.37, ?=۰.۲۴)، چن و تان (۲۰۰۴) (t=4.96, ?=۰.۳۹)، رد و لوی (۲۰۰۸) (t=4.88, ?=۰.۲۹)، و پالویا (۲۰۰۹) (t=6.03, ?=۰.۴۸) است.
چهارم، افزایش تاثیر نگرش بر قصدِ استفاده پیشنهاد می دهد که راندمان زمان نه تنها برای در نظر گرفتن سودمندی خدمات بلکه برای ارزشگذاری احساسات ارزیابی مطلوب یا نامطلوب هنگام استفاده نیز مهم است. از آنجا که نگرش ها در حافظه ذخیره می شوند، معمولاً به افراد کمک می کنند سریعاً تصمیم بگیرند، بنابراین، آن دسته از افرادیکه آگاهی و توجه بیشتری نسبت به زمان دارند باید بیشتر از نگرش خود در شکل دهی مقاصد رفتاری استفاده کنند. مادامی که این ارزش ها یا سبک های زندگی یا موارد دیگرشان بر فرایند انتخاب تاثیر می‌گذارند، گمرکات باید آنها را به دقت مد نظر قرار دهند تا برای ترویج استفاده از خدمات الکترونیک طبق نیازهای گروه های خاص در جامعه، با تمرکز بر عوامل مربوط به هر گروه (یعنی ، برای طرفداران محیط زیست، مدیران باید از خواسته های زیست محیطی این شهروندان آگاه باشند تا بازاریابی استراتژیک زیست محیطی و سازمان خود را انطباق دهند) (ریورا و مولرو، ۲۰۰۶) استراتژی بازاریابی خود را انطباق دهند. از این رو نتایج بدست آمده از تاثیر نگرش بر قصد استفاده همراستا با تحقیقات سو و هان (۲۰۰۲) (t=3.64, ?=۰.۲۸)، ون در هجدن و همکاران (۲۰۰۳) (t=4.93, ?=۰.۳۵)، چن و تان (۲۰۰۴) (t=5.06, ?=۰.۳۹)، رد و لوی (۲۰۰۸) (t=4.17, ?=۰.۲۳)، و پالویا (۲۰۰۹) (t=2.16, ?=۰.۱۹)و لرنزو و همکاران (۲۰۱۱) (t=3.04, ?=۰.۲۱) است.
پنجم، توضیح قصد استفاده و نگرش برای ظرفیت مدل جالب توجه است زیرا دومی بعنوان متغیر موثر بر فرایند اختیار و همچنین به تنهایی بعنوان یک متغیر هدف باقی می ماند. اگرچه سودمندی ادراک شده متغیر اصلی موثر بر قصد استفاده است، اما شایان ذکر است که مسیر نگرش نیز اثر مثبتی بر اتخاذها دارد. در واقع، برای مطالعات متمرکز بر روش های دیگر خدمت الکترونیک (یعنی، نفوذ اجتماعی، تبلیغات، بازاریابی سیاسی) نگرش نسبت به استفاده می تواند مرتبط تر از قصد دانسته شود. باید مزایای خدمات الکترونیک را محسوس تر نموده و نگرش مطلوب نسبت به استفاده را در میان شهروندان افزایش دهند.
۵-۳- پیشنهادات کاربردی
در زیر به برخی پیشنهادات کاربردی بر اساس نتایج فرضیه های تحقیق ارائه شده است:
با توجه به اثر مثبت سودمندی ادراک شده بر نگرش و استفاده از خدمات الکترونیک پیشنهاد می شود:
گمرک با طراحی سیستم های مکانیزه گمرکی بر خط بتواند در قالب پنجره واحد تجاری فرامرزی اسناد بین المللی لازم را از فرم کاغذی به فرم الکترونیکی تبدیل و نسبت به تسریع خدمات اقدام کند.
گمرک با طراحی سیستم های مکانیزه گمرکی بر خط محدودیت زمانی اظهار کالا را از بین برده و امکان اظهار کالا در تمام ساعات شبانه روز و در هر نقطه جهان را فراهم نماید تا از این طریق از ظهور واسطه ها در انجام تشریفات گمرکی و در نتیجه کاهش هزینه تجار اقدام نماید.
با بهره گرفتن از بروشورهایی فواید استفاده از خدمات الکترونیک برای مراجعه کنندگان شرح داده شوند.
با توجه به اثر مثبت سهولت استفاده ادراک شده بر اعتماد، سودمندی، نگرش و استفاده از خدمات الکترونیک پیشنهاد می شود:
گمرک با طراحی سیستم های مکانیزه گمرکی بر خط حضور فیزیکی مراجعان را کاهش داده و زمینه ارائه خدمات غیر حضوری و از راه دور را در تمامی گمرکات استان فراهم نماید.
گمرک با کاهش اسناد لازم برای تشریفات قانونی گمرکی و همچنین جایگزین نمودن اسناد الکترونیکی بجای اسناد کاغذی نسبت به کاهش زمان تشریفات گمرکی در راستای تکریم به ارباب رجوع بکوشد.
با توجه به اثر مثبت اعتماد بر سودمندی اداراک شده، نگرش و استفاده از خدمات الکترونیک پیشنهاد می شود:
با عنایت به لزوم اخذ مجوز از سازمان های مختلف جهت انجام تشریفات گمرکی، صدور و ارائه این مجوزها از کاغذی به الکترونیکی تبدیل گردد و در نتیجه از دستکاری مجوزها توسط افراد سود جو جلوگیری شود.
گمرک با طراحی سیستم های مکانیزه گمرکی بر خط و با عنایت به دقت و سرعت بیشتر سیستم‌های الکترونیکی در مقایسه با نیروی انسانی، نسبت به تحقق شعار صحت دقت و سرعت در راستای خط مشی سازمان و تکریم ارباب رجوع و ارائه آمار و اطلاعات دقیق اقدام نماید.
با توجه به اثر مثبت نگرش بر استفاده از خدمات الکترونیک پیشنهاد می شود:
به شکایات مراجعه کنندگان در خصوص پرداخت هزینه در قبال استفاده از سیستم الکترونیک رسیدگی شود.
تلفن گویای پیگیری امور راه اندازی شود.
با توجه به نقش تعدیلگر وقت شناسی در ارتباط بین تمایل به استفاده با سودمندی ادراک شده و تمایل به استفاده بانگرش پیشنهاد می شود:
خدمات گمرکی تماما῎ از طریق اینترنت صورت پذیرد.
سیستم نوبت دهی هوشمند در ارائه خدمات پیش بینی شود.
با توجه به نقش تعدیلگر نگرانی های زیست محیطی در ارتباط بین اعتماد با تمایل به استفاده پیشنهاد می‌شود حتی المقدور استفاده ازسیستم جایگزین کاغذ گردد.
۵-۴- محدودیت های تحقیق
برخی از محدودیت های تحقیق حاضر عبارت اند از:
۱- پایین بودن روایی ابزار یکی از محدودیت های تحقیق حاضر به شمار می رود. یکی از دلایل این امر می توان به عدم توجه مشارکت کنندگان در پاسخ به سوالات باشد.
۲- عدم بکارگیری متغیرهای جمعیت شناختی (جنسیت، تحصیلات و …) در مدل تحقیق بدلیل اینکه مدل تحقیق یک مدل نظری به حساب می آید و در مطالعه بلانچ و همکاران (۲۰۱۲) نیز متغیرهای جمعیت شناختی لحاظ نشدند.
۳- محدودیت در بکارگیری سایر متغیرهای موثر بر پذیرش فناوری اطلاعات مانند تصویر ذهنی، تجربه و … .
۴- عدم استفاده از سایر مدل های پذیرش فناوری اطلاعات مانند مدل ثانویه پذیرش.
۵-۵- پیشنهادات به منظور تحقیقات آتی
برخی پیشنهادات کاربردی تحقیق بصورت زیر است:
۱- استفاده از متغیرهای جمعیت شناختی مانند جنسیت در مدل تحقیق به عنوان متغیرهای کنترل.
۲- بررسی تاثیر تصویر ذهنی بر پذیرش فناوری در مدل تحقیق. تصویر ذهنی نقش یافته در اذهان مراجعه کنندگان می تواند بر تمایل به استفاده مجدد از خدمات موثر باشد.
۳- استفاده از سایر مدل های پذیرش فناوری اطلاعات. مدل ثانویه پذیرش فناوری اطلاعات که توسط محققان دیگر ارائه گردیده شامل طیف گسترده تری از متغیرهاست که از این نظر می تواند به اعتبار نتایج بدست آمده بیافزاید.
منابع:
آزاد ارمکی، تقی (۱۳۸۳). اعتماد، اجتماع و جنسیت؛ بررسی تطبیقی اعتماد متقابل در بین دو جنس. مجله جامعه شناسی ایران. دوره پنجم. شماره ۳، ص ۱۳۲-۱۰۰.
افشانی، جمشید (۱۳۹۱). اخلاق حرفه‌ای ویژه دانشجویان فناوری اطلاعات. خوزستان: انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه جامع علمی کاربردی خوزستان.
الوانی، سید مهدی و شیروانی، علیرضا (۱۳۸۷). سرمایه اجتماعی، اصل محوری توسعه. ماهنامه تدبیر، شماره ۱۴۷،ص ۲۲-۱۶.
الهی ، شعبان ؛ عبدی ، بهنام و دانایی فرد،حسن. (۱۳۸۹). پذیرش دولت الکترونیک در ایران: تبیین نقش متغیرهای فردی، سازمانی و اجتماعی مطرح در پذیرش فناوری، چشم انداز مدیریت دولتی- شماره ۱، ص ۴۱-۶۷
بختیار نصرآبادی، حسنعلی و لاجوردی، لیلا. (۱۳۹۲). بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در تبادل دانش. بانک مقالات بازاریابی ایران. www. Marketingarticles.ir
بشیری، مهدی و جنیدی، مهدی (۱۳۸۶). بررسی اثر اعتماد مشتریان بر پذیرش بانکداری اینترنتی بر پایه مدل پذیرش فناوری اطلاعات (TAM) (مطالعه موردی : بانک ملت). پنجمین کنفرانس بین المللی مدیریت.
بهبودی، مهدی و عابدینی کشکسرای، امیر و جلیلوند شیرخانی تبار، مرضیه (۱۳۹۲). پذیرش بانکداری همراه توسط مشتریان بانکهای ایرانی. مجله مدیریت بازاریابی، شماره ۱۸، ص ۲۱-۴۶.
بیگی نیا ،عبدالرضا و الوانی، سیّد مهدی و گلشن، اصغر (۱۳۹۰) . بررسی اثر پذیرش فناوری اطلاعات بر چابکی سازمان(مطالعه موردی: شرکت ملی صنایع پتروشیمی). دوماهنامه دانشور رفتار / مدیریت و پیشرفت، دانشگاه شاهد، سال هجده ، شماره ۵۰، ص ۱۳۰-۱۱۳.
حاتمی بهمن بیگلو ، صدیقه (۱۳۸۹). بررسی عوامل مرتبط با قصد استفاده شهروندان از خدمات دولت الکترونیک. دانشگاه سیستان و بلوچستان، پایان نامه کارشناسی ارشد در مدیریت فناوری اطلاعات.
زرندی، سعید (۱۳۸۹). بررسی مفهوم اعتماد در شهر الکترونیک. دومین کنفرانس بین المللی شهرداری الکترونیکی تهران.
زمانیان، مصطفی و موحدی، مسعود (۱۳۸۸). استراتژی های پذیرش فناوری اطلاعات در بنگاههای کوچک و متوسط ایران مطالعه موردی درکارگزاری های بیمه. ششمین کنفرانس بین المللی مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات.
